Commentaar 142 - 28 maart 2010

Vijf maanden, twee dubbeltjes

Willem Dekker

Na vijf maanden actievoeren, waarvan één maand stakend, is er nog altijd geen nieuwe CAO in de schoonmaaksector. Het eindbod van de werkgevers, 2,5 procent loonsverhoging over twee jaar, was veel te laag, de cadeaubon van 25 euro ronduit schofferend, die had nog geheim moeten blijven ook.

In de Westergasfabriek in Amsterdam verwierpen vijfhonderd stakende schoonmakers deze fooi; "steek die cadeaubon maar ergens waar de zon niet schijnt". De schoonmakers staken door!

Wij gaan door!

Als de schoonmaakbazen hoopten op demoralisering onder de stakers dan hadden ze het goed mis. Nooit zag ik zo'n strijdbare club mensen bij elkaar, als afgelopen dinsdag in Amsterdam. "Wij zijn hiermee begonnen en nu maken we het af ook!", zei een stakingsleider uit Groningen. Mohamed Quesseksou werkzaam in het hoofdkantoor van het UWV in Amsterdam hield een leeg koffertje omhoog; "wij gaan door tot dat hier geld in zit!". Eén voor één stonden ze op, stakingsleiders vanuit verschillende locaties, vastberaden, trots en strijdbaar. De vuisten gingen in de lucht, "Actie, Actie!" galmde het door de hal.

Integratie

Dit zijn de mensen die zes dagen lang de stationshal van het Centraal Station Utrecht in ploegendienst 24 uur per etmaal bewoonden. Ze zaten er, ze sliepen er. Dit zijn de mensen die dag in dag uit per bus door het land hebben gereisd om werkgever en opdrachtgever aan te spreken op hun verantwoordelijkheid. Dit zijn de mensen die de grootste en langstdurende staking in de geschiedenis van de Nederlandse schoonmaaksector organiseerden.
Achthonderd stakers 23 februari op het Jaarbeursplein, meer dan duizend op 9 maart in de buurt van Schiphol. Dag in dag uit in de krant en op radio en tv, niet te missen. Turken, Marokkanen, Kaapverdianen, Ghanezen, Nederlanders, Portugezen, Dominicanen en wat al niet meer lieten en laten zien dat staken nog altijd de effectiefste manier van integratie is. Iedereen die vorige week in Utrecht een kijkje kwam nemen, kan dat beamen.

Opdrachtgevers

Na de teleurstelling over het eindbod van de werkgevers staken de stakers de koppen bij elkaar. Twee besluiten werden genomen: de bal moet teruggelegd worden bij de opdrachtgevers en de staking moet breder. De belangrijkste opdrachtgevers, Schiphol en de Nederlandse Spoorwegen, hebben toegezegd een bemiddelingspoging te doen tussen de schoonmaakbazen en FNV Bondgenoten. De verbreding van de staking heeft er inmiddels toe geleid dat onder andere de drukkerij van De Telegraaf niet meer wordt schoongemaakt, net als verschillende metrostations in Amsterdam en de treinstations van Zaandam, Hoorn, Enkhuizen en Alkmaar.
Op donderdag 25 maart meldden de NS de prijsverhoging die het gevolg is van een nieuwe CAO, in hun eigen contract met het schoonmaakbedrijf te willen betalen. Bovendien roepen ze andere opdrachtgevers op hetzelfde te doen. Met de komst van een nieuwe CAO zijn de NS dus bereid meer voor de schoonmaak te betalen. Vakbondsbestuurder Mari Martens: "Alles in dit land wordt duurder, het moet maar eens afgelopen zijn dat de schoonmaak steeds goedkoper wordt". Eerder die week kregen de NS uit handen van schoonmakers nog de prestigieuze Grote Gouden Krent Award" uitgereikt, als grootste en gierigste opdrachtgever in de schoonmaak.

Twee dubbeltjes

Twee dubbeltjes erbij in 2010 en in 2011 is nu de eis, dat komt neer op 2 procent dit jaar en 2 procent volgend jaar. Een schoonmaker verdient als hij of zij korter dan acht jaar in dienst is (de overgrote meerderheid) ongeveer tien euro bruto per uur. De werkgevers gaan tot nog toe niet verder dan 2,5 procent verhoging over twee jaar. Op het gebied van opleiding (Nederlandse les in de tijd van de baas) en reiskosten zijn de schoonmakers en hun werkgevers er al redelijk uit. Het is nu aan de opdrachtgevers het voorbeeld van de NS te volgen, die druk kan de schoonmaakbazen in beweging brengen. Anders kunnen zij net als de NS in de komende dagen een bezoekje verwachten.

De schoonmakers tonen een geweldige veerkracht. Ze zullen nooit meer onzichtbaar zijn en waar ze staken, zal schoonmaken nooit meer hetzelfde zijn. "Schoonmakers zijn niet meer dom, ik heb nu vier ogen", zei één van de stakers bij het UWV, een Turkse dame, twee weken geleden. Ik zag tweeduizend ogen in de Westergasfabriek.