Commentaar 148 - 20 juni 2010

Compromisloze solidariteit is de linkse maat

Sjarrel Massop

De recente verkiezingen in Nederland hebben in het teken gestaan van de traditionele tegenstelling tussen links en rechts. De vraag die mij bezighoudt, luidt: hoe houden we rechts tegen. Waarom is iets links of rechts en is dat relevant? De hele verkiezingsretoriek heeft inmiddels behoorlijk roet in het eten gegooid van de links/rechts verhouding.

Quasi populistisch heeft rechts een aantal linkse thema's overgenomen uit puur electoraal oogpunt. Nu het om de samenstelling van de regering gaat, dus om de politieke macht, wordt vooral rechts op de proef gesteld over de gevolgen van de ideologische chaos die ze moedwillig geschapen heeft.
Wilders heeft binnen twaalf uur de AOW leeftijd van 65 jaar losgelaten. Hoog tijd om criteria vast te stellen voor de linkse meetlat. Het zal de trouwe lezer van de commentaren van Solidariteit niet verbazen dat ik kies voor solidariteit als de linkse maat.

Wat is solidariteit?

Solidariteit is het opkomen voor de medemens, waarbij ras, sekse, nationaliteit, religie of politieke overtuiging niet ter zake doen. De essentie van het begrip is geen mens uit te sluiten van maatschappelijke processen. De idee erachter is de humanistische moraal, elk mens mag meedoen aan de samenleving, niemand wordt uitgesloten. Linkse mensen putten zich uit om de politieke en sociale voorwaarden te scheppen waardoor iedereen echt mee kan doen. De mens is door en door sociaal. Een menselijke samenleving zonder werkelijke, humanitaire solidariteit is een toekomstloze samenleving.

Dat betekent beslist niet dat er uniformiteit moet zijn. Die gedachte is een vreemde demagogische deformatie van de linkse solidariteit door rechts. De AOW is een voorbeeld. Er zijn mensen die interessant en leuk werk hebben, een reden waarom ze niet graag willen stoppen met werken op hun 65ste. Voor andere mensen kan stoppen juist sociale uitsluiting betekenen. Echter, de meeste mensen hebben een zwaar arbeidzaam leven achter de rug. Dat leven heeft het moeilijk gemaakt om op een aantrekkelijke en goede manier deel te nemen aan de maatschappij. Voor deze mensen is stoppen met de loonarbeid op hun 65ste een lonkend perspectief. Maatschappelijke welvaart en welzijn ontstaan slechts door menselijke arbeid - door de maatschappelijk participerende mens - en behoren dan ook verdeeld te worden onder alle mensen van alle samenlevingen.

Volksverlakkerij van rechts

Waarom komen mensen in de verleiding om in de valkuil van de demagogie van rechts te stappen? Vooral de PVV spint daar nu garen mee. De PVV'ers zijn kampioenen in het tegen elkaar uitspelen van mensen onder valse - zogenaamd linkse - voorwendselen. Ze waren voor de handhaving van de AOW op 65 jaar, maar hebben dat snel verlaten. Ze zijn voor minder marktwerking in de zorg, meer handen aan de bedden, maar laten de mensen daar zelf voor opdraaien. En geldt die zorgzame opstelling ook voor de hulpbehoevende islamitische medemensen, of gaat Wilders die overslaan? Heel rechts blijft de ongelijkheid subsidiëren van bijvoorbeeld de hypotheekrenteaftrek, ondermijnt de verzorgingsstaat door mensen individueel verantwoordelijk te maken voor hun welvaart en welzijn. Rechts schept geen banen, maar schopt mensen de hopeloze arbeidsmarkt op. Het flitskapitalisme, de ongebreidelde handel in schulden door banken, heeft tot de economische crises geleid, daarover wordt door rechts gezwegen. Het is nu de ontwikkelingshulp die het moet ontgelden, de aantasting van het milieu staat bij rechts even niet op de agenda. De staatsschuld veroorzaakt door de rechtse graaicultuur moet opgelost worden, dat is valse solidariteit die gevraagd wordt.

Oproep tot echte solidariteit

Links mag over veel zaken van mening verschillen, dat houdt de democratische discussie in leven. Mijn solidariteit maakt het mogelijk als mens aan de samenleving deel te nemen. Mijn solidariteit is een historisch erfgoed van links dat onder geen beding verkwanseld mag worden. Compromisloze solidariteit is de linkse maat; niet bezuinigen op de zorg, niet beknibbelen op de ontwikkelingshulp, iedereen is welkom in een tolerant Nederland. Ik ben voor het blijven werken van mensen, wanneer dat hen in staat stelt goed en volwaardig aan de samenleving te kunnen blijven meedoen.