welkom
commentaren
Solidariteit

Commentaar 149 - 4 juli 2010

Wilders en de menselijke aard

Sjaak van der Velden

Ondanks de voortekenen schrok ik van de winst van Geert Wilders. Tegen beter weten in hoopte ik op het gezonde verstand. Werd er niet voortdurend propaganda gevoerd tegen de gevaarlijke gedachten van het voormalige VVD-Kamerlid? Is er niet gewezen op de parallellen met de beweging van Hitler? Het heeft allemaal niets uitgehaald.

Terwijl de 'oude' partijen vooral een economische discussie voerden, riep Geert af en toe iets over massa-immigratie en haalde bijna net zoveel zetels als SP en GroenLinks samen.
Weg is de Nederlandse arrogantie over Haider in Oostenrijk, weg de superioriteit van de kaartenactie tegen het Duitse volk ten tijde van de rellen in Rostock. Ook wij hebben nu een groot volksdeel dat op een rechtse partij stemt: PVV, VVD, CDA en D66.

Vermeende eigenbelang

Waarom doorzien veel mensen Venlose Geert niet? Hij voegde aan zijn uiterst rechtse programma standpunten toe die links lijken. Na de verkiezingswinst sneuvelen die als eerste; zie zijn AOW-standpunt. Eén van de verklaringen voor het succes van Wilders is de 'ontzuiling'. Vroeger stemden veel mensen op de partij van hun geloof. Met de ontkerkelijking begon de ontzuiling.
Eigenlijk kennen alleen nog clubs als de SGP het zuilgevoel en, heel verrassend, de traditionele moslims. Hun keus is meer door traditie ingegeven dan door het lezen van de partijprogramma's of verkiezingsfolders. Als we de Bible Belt en de moslims samen nemen, dan komen we niet boven 15 procent van de bevolking uit.
Andere mensen stemmen niet meer op de partij van hun vader en moeder, maar maken een eigen keus. Die kan worden bepaald door het lekkere kontje of bekkie van een kandidaat, de paternalistische uitstraling van een gewezen burgervader, of de gemoedelijke glimlach van een Brabander. Daarnaast bekijken mensen stemwijzers om hun keus te bepalen, maar die zijn zo warrig dat ik het voor elkaar kreeg om uit te komen bij SP en D66.

Het ligt voor de hand dat veel mensen voor hun vermeende directe eigenbelang kiezen. Heb je een eigen huis? Dan stem je op een partij die de hypotheekrenteaftrek niet wil beperken. Zo zijn er heel wat praktische punten die kiezers kunnen verleiden.

Onderbuik

Hersenonderzoekers zijn ervan overtuigd dat mensen eerst doen en dan pas denken. We handelen meer op basis van intuïtie dan op basis van ratio. Voor we besluiten iets te doen, is de beslissing al gevallen. Veel zogenaamd bewust genomen beslissingen nemen we al voor we het weten.
Natuurlijk denkt iedereen dat dit niet haarzelf geldt, maar wetenschappelijk onderzoek laat iets anders zien. In meerderheid handelen we minder bewust dan we denken; dat geldt voor de meerderheid van de mensen en voor de meerderheid van onze handelingen.
Als dit ook voor ons stemgedrag opgaat, dan stemmen we vooral met ons gevoel, onze intuïtie, onze onderbuik zoals de zelfbenoemde intellectuele elite van de grachtengordel dat noemt. Dat geldt voor Wilders-stemmers, maar ook voor stemmers op andere partijen. Ook al is het verkiezingsprogramma van bijvoorbeeld de VVD voor de meeste mensen nadelig; toch is die partij de grootste geworden. Blijkbaar zegt de onderbuik van veel mensen dat Rutte het land goed zal besturen.

Arrogantie

De onderbuik bepaalt ons stemgedrag en wordt gevoed door het dagelijks leven. Ons werk, ons huishouden en de buurt waarin we wonen. Behoor je tot de grachtengordel, dan kies je GroenLinks, de grootste partij van Amsterdam Centrum, want alles moet vooruit en wie het bestaande wil behouden is een zielige reactionair. Vrees je problemen met al dan niet allochtone hangjongeren, dan wil je de zweep erover. Wie moet die zweep hanteren? Voor 15 procent is dat de man van knieschoten en deportatie.
Waarom kiezen ze niet massaal voor links? Links staat toch voor een beter leefklimaat in buurten en wijken? Een deel van de verklaring ligt vrees ik in de arrogantie van veel linkse mensen. De arrogantie van het multiculturalisme die ik uit mijn eigen verleden ken; die mensen uit andere culturen of sociale klassen niet aansprak op wangedrag. Als blanke mensen met zwarte kousen twee keer op zondag naar de kerk gaan, dan lachen we daar smalend om. Toen de eerste moskeeën verschenen voor mensen met al even vreemde kledij, vonden we dat exotisch. Als de Hollandse slager een kind van tien achter de toonbank zette, dan riepen we verontwaardigd: "kinderarbeid" Als de Marokkaanse slager zijn zoon van tien liet meehelpen, dan waanden we ons op vakantie in de kasbah van Marrakech.

Overigens gold deze houding ook 'onaangepasten' van Nederlandse afkomst. De types die met een uitkering op zak zwartwerkten, werden door heel wat linkse mensen gezien als een soort vrijheidsstrijders. Met het Recht op Luiheid van Lafargue op zak beschouwden we die asocialen als bondgenoten in de strijd tegen het kapitalisme.
Wat een misvatting. Zeker voor mensen die de Internationale zongen: "Geen recht, waar plicht is opgeheven, Geen plicht, leert zij, waar recht ontbreekt". Met andere woorden: als je kunt werken dan doe je dat ook, anders verspeel je het recht op een uitkering. Veel mensen voelen dit met hun onderbuik aan en hebben een afkeer van mensen die de boel flessen, ook in tijden van grote werkloosheid.

Het persoonlijke is politiek

Het motto van de vrouwenbeweging "Het persoonlijke is politiek" uit de jaren zeventig geldt nog steeds, maar de bestaande linkse partijen zijn het vergeten. De enige die al in de jaren zeventig inzag dat massale immigratie voor problemen zou kunnen zorgen, werd door de linkse goegemeente voor racistisch versleten. De andere clubs wentelden zich zelfgenoegzaam in hun tolerantie naar een vrouwonvriendelijke, patriarchale, als het moet racistische en religieuze cultuur.
Mensen die onvrede uitten over problemen in hun buurt kregen te horen dat ze racistisch waren. En heel arrogant zijn ze gebombardeerd tot de maatschappelijke slachtoffers van de globalisering doordat ze vanwege hun lage opleiding niet mee kunnen komen. Nog steeds worden ze door de linkse grachtengordel zielig gevonden.

Als je eigen soort je niet steunt in je onderbuikgevoel, dan zoek je die steun elders. Dat hebben, vrees ik, veel kiezers gedaan door Wilders te stemmen. Als links die mensen terug wil halen, dan is het zaak iedereen gelijk te behandelen en serieus te nemen. De maatschappelijke onderbuik komt dan misschien terug bij links. Laten we onszelf namelijk niets wijs maken; ook vroeger haalde links zijn steun meer op basis van emotie of onderbuikgevoel dan op lezing van het partijprogramma.

Klik hier