commentaren
Solidariteit - commentaar 189 - 15 januari 2012Het einde van goede en betaalbare huurwoningen?Harry Peer 1 Het kabinet-Rutte heeft de woningmarkt aan het schrikken gebracht met het voorstel driekwart van de huurwoningen van corporaties in de verkoop te doen. En dat terwijl de markt van koopwoningen op instorten staat en de banken nauwelijks bereid zijn hypotheken te verstrekken. Het pleidooi over de voordelen van eigen bezitsvorming komt in deze onzekere economische tijd wel erg wrang en riskant over. Dat nog afgezien natuurlijk van de belangrijke rol van woningcorporaties voor de huisvesting van miljoenen burgers in ons land. Het afbraakbeleid van dit kabinet strekt zich uit tot de volkshuisvesting. Kort voor de jaarwisseling kwam het voorstel de woningbouwcorporaties te verplichten 75 procent van hun woningen ter verkoop aan te bieden aan de huurders. De corporaties, hun koepel Aedes, huurders, de Woonbond, deskundigen, ze reageerden ontsteld en furieus op het wetsontwerp.
VillasubsidieMisschien is er hoop dat dit kabinet over zijn eigen schaduw zou kunnen springen en zo moedig zal zijn de hypotheekrenteaftrek aan te pakken die de woningmarkt ontwricht en de belastingbetaler jaarlijks miljarden kost. Vergeefs natuurlijk. De PVV dreigt het CDA en de VVD die zich op dit onderwerp zelf ook helemaal hebben ingegraven. Het is toch wel wrang dat de huurder via de belastingen meebetaalt aan de villasubsidie van de rijke Nederlander. De beperking van de hypotheekrenteaftrek tot een bedrag van bijvoorbeeld 350.000 euro zou al aardig helpen de woningmarkt vlot te trekken. Het zou de nationale begroting bovendien wat meer in evenwicht brengen. In dat geval zouden vervolgens minder bezuinigingen op de publieke voorzieningen nodig zijn. VerzelfstandigingDe woningcorporaties worden van buitenaf aangevallen en van binnenuit uitgehold. Ze schreeuwen terecht moord en brand vanwege steeds meer beperkende maatregelen uit Den Haag en Brussel. Het bekendste voorbeeld is de Europese Richtlijn als gevolg waarvan sinds 1 januari 2011 huishoudens met een bruto inkomen van meer dan 33.164 euro worden uitgesloten van een sociale huurwoning (dat is met ingang van 1 januari dit jaar opgetrokken naar 34.085 euro). Geen enkele corporatie was en is hier gelukkig mee. Huishoudens met een wat hoger inkomen vallen zeker in de Randstad buiten de boot, omdat ze met hun inkomen geen woning kunnen kopen of een duurdere woning kunnen huren. De sector moet echter ook de hand in eigen boezem steken. Sinds de verzelfstandiging van de vroegere woningbouwverenigingen in 1995 is de invloed van de huurder of de leden afgenomen, zeg maar afgepakt. De corporaties hebben zich ontwikkeld tot vastgoedhandelaren/projectontwikkelaars. Een aantal directeuren is vanwege onverantwoord gedrag, gerommel met vastgoed, fraude, corruptie, diefstal, zelfverrijking, enzovoort voor de rechter gebracht. Dit onbeschaamde gedrag staat haaks op de inzet en de idealen van de pioniers die de woningbouwverenigingen hebben opgericht. ToezichtHet Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV) pleit ervoor het toezicht op beleid en handelen van de corporatiedirecteuren te versterken. Het zou zich naast de raden van toezicht moeten uitbreiden tot een effectief informatierecht en een sterkere controle- en adviesfunctie van de ondernemingsraad op beleid en doen en laten van zijn bestuurder. De inspraak van de huurder moet verder gaan dan het aanhoren door een medewerker van klachten, veel bewonerscommissies leiden een kwijnend bestaan. Er moet rekening worden gehouden met het commentaar van de Woonbond en verenigingen van huurders. Het is duidelijk dat de belangen van huurders en woningcorporaties lang niet altijd samenvallen. De minister stookt dan vaak ook nog tussen die twee partijen. Zoals Donner die vorig jaar met een Algemene Maatregel van Bestuur de woonwaarde van huurwoningen in schaarstegebieden met 15 of 25 punten verhoogde, waardoor de maximale huur in circa 140 gemeenten ineens met 73 of 123 euro per maand omhoog ging. De kwaliteit van de woningen is echt niet verbeterd, maar de hogere lasten voor de huurder zijn wel een extra inkomstenbron voor de verhuurder. En dan is het deze voormalige minister, berucht om al zijn maatregelen gericht tegen de huursector, die als vice-voorzitter van de Raad van State het tijdens zijn ministerschap voorbereide wetsvoorstel over het in de verkoop zetten van 75 procent van de huurwoningen objectief op zijn juridische aspecten moet beoordelen. Hoeveel vertrouwen kunnen we daar in hebben? ErfenisDe kritiek neemt niet weg dat de rol van de woningcorporatie als voorziener en onderhouder van goede, betaalbare, duurzame woningen en een prettige woonomgeving historisch gezien onmisbaar is. Na de invoering van de Woningwet in 1901 en de oprichting door gewone burgers, arbeiders, van woningbouwverenigingen is een uniek stelsel van sociale woningbouw gerealiseerd. De erfenis hiervan moet niet aan de jungle van de markt worden prijsgegeven. Artikel 22 lid 2 van de Grondwet geeft aan dat bevordering van voldoende woongelegenheid voorwerp van zorg is van de overheid. Het lijkt erop dat het kabinet de strekking van dit grondwetsartikel met de voeten treedt. Met sociale grondrechten mag niet worden gespot. De sociale woningbouw mag niet worden opgeofferd aan de politieke ideologie van een toevallig kabinet. Op de woningmarkt is sowieso al sprake van een kopersstaking en dan past het al helemaal niet om huurwoningen in de verkoop te zetten. Het stemt treurig dat een uniek sociaal volkshuisvestingsbeleid door een rechts beleid nu helemaal om zeep dreigt te worden geholpen.
|
