welkom
commentaren
Solidariteit

Solidariteit – Commentaar 234 – 6 oktober 2013

Solidariteit en Vietnam

Rob Lubbersen

Vijfenveertig jaar geleden had dit commentaar als kop gehad "Solidariteit met Vietnam". Nu is de titel "Solidariteit en Vietnam". Is er iets veranderd dan? Voor mij wel. Vietnam staat niet meer in de frontlinie van de strijd tegen het imperialisme. Vietnam is zelf een kapitalistisch land geworden. Dat neem niet weg dat solidariteit met diverse projecten in Vietnam nog heel goed mogelijk is. Gelukkig heeft het Medisch Comité Nederland Vietnam (MCNV) dat ook begrepen.

In 1968 woedde de Vietnamoorlog op zijn hoogtepunt. Ruim 500.000 Amerikaanse soldaten vochten aan de kant van het Zuid-Vietnamese 'marionettenleger' tegen de vrijheidsstrijders van de Vietcong en Noord-Vietnam. Het was een oorlog van het westerse imperialisme tegen de nationale onafhankelijkheid en het socialisme van het Vietnamese volk. Een smerige oorlog. De Verenigde Staten smeten meer bommen op het land dan ze in de hele Tweede Wereldoorlog dropten, inclusief de atoombommen. Het gebruik van chemicaliën (!) werd niet geschuwd. Met miljoenen liters napalm stonden dorpen in brand. Met miljoenen liters Agent Orange werden bomen ontbladerd en het milieu vergiftigd.
Wereldwijd ontstond een brede solidariteitsbeweging. Over de beweging in Nederland heeft Peter de Goeje vorig jaar een prima boek geschreven: "Met solidaire groet". 1 En dit jaar viert het Medisch Comité Nederland Vietnam zijn 45-jarig bestaan.

Malaria

In 1968 begon het MCNV met het inzamelen van geld voor de medische steun aan de slachtoffers van de Amerikaanse agressie in Vietnam. Met dat geld werden medicijnen en medische apparatuur naar de Vietcong en Noord-Vietnam gestuurd. Na de overwinning in 1975 en de hereniging van Vietnam als Socialistische Republiek ging de solidariteit onverminderd door. Nu voor de wederopbouw van het zwaar geteisterde land. Zo werd door het MCNV zelfs een eenvoudig, doch compleet, ziekenhuis ingericht. Een doorslaand succes was ongetwijfeld de bijdrage van het comité aan de campagne tegen malaria. De massale introductie van in insecticide gedoopte muskietennetten bracht een ommekeer. In 1991 waren er een miljoen besmettingen en 4.600 doden - in 2001 nog 150.000 besmettingen en 50 doden. Op de website www.mcnv.nl is een helder overzicht te vinden van de in verleden en heden ondernomen activiteiten.

Experiment

In 1968 waren er wat mij betreft twee redenen om het MCNV te ondersteunen, om te doneren op Giro 10.90.400! De ene was begaanheid met de slachtoffers van imperialistische agressie. De andere was de hoop dat die slachtoffers als strijders wonnen en zo aan een betere, sociaal rechtvaardiger wereld zouden bijdragen. Een socialistisch Vietnam was een uiterst wenkend perspectief!
Helaas moet nu de conclusie worden getrokken dat het socialistisch experiment in Vietnam, net als op veel andere plaatsen in de wereld, is mislukt. Halverwege de jaren tachtig is de markteconomie heringevoerd, privé-eigendom van productiemiddelen hersteld en het land ontsloten voor multinationals. Politiek gezien zijn vrijheid en democratie ver te zoeken. Eén partij, de Vietnamese Communistische Partij (VCP), maakt de dienst uit. Net als China kun je Vietnam beschouwen als een bureaucratisch-kapitalisme. 2 Betekent dit dat er geen solidariteit meer mogelijk is met mensen in Vietnam?

Bestaansrecht

In 2013 is solidariteit met Vietnamezen niet meer zo simpel. De politieke motivatie is aangetast, de crisis hier in het 'westen' zet de middelenvergaring onder druk, de toegenomen welvaart daar maakt de urgentie minder groot en de rijkdom van sommige Vietnamezen doet bijna verzuchten 'ze lossen het daar onderling maar op'. Toch heeft de inzet van het MCNV nog altijd bestaansrecht. Niet in de laatste plaats door de keuzes die het comité de afgelopen jaren heeft gemaakt.

  1. Zo richten de projecten van het MCNV zich in de allereerste plaats op die groepen in Vietnam die het moeilijk hebben. De armsten, gehandicapten, etnische minderheden, aidspatiënten, vrouwen. Groepen die om wat voor reden dan ook nog steeds buiten de boot vallen of verwaarloosd worden.
  2. Zo zijn vrijwel alle projecten van het MCNV niet meer primair gericht op het aanbieden van materiële middelen, zoals medicijnen, maar op het versterken van de kracht van de betrokken groepen om zelf hun problemen, achterstanden of achterstelling aan te pakken.
De kosten van de projecten worden zo mogelijk gedeeld met andere buitenlandse fondsen en vaker dan vroeger wordt een beroep gedaan op de gegroeide Vietnamese bronnen.

Informatie

Elk jaar organiseert het MCNV een reis naar de projecten in Vietnam, waarbij donateurs met eigen ogen kunnen zien wat er met hun geld is gedaan. In april van dit jaar heb ik deelgenomen aan zo'n donateursreis. En inderdaad trof ik een land aan dat veel 'rijker' is dan ik had verwacht. Maar ik zag ook dat elke eurocent voor het MCNV nuttig wordt besteed. Aan projecten voor blinde kinderen, voor vrouwen met aids, voor bevordering van gezond gedrag in afgelegen dorpen. Enzovoort. Met veel inzet van lokale medewerkers. Met veel inbreng door de doelgroepen zelf. Indrukwekkend. Hartveroverend. Wie geïnteresseerd is in een integraal reisverslag van deze MCNV-donateursreis 2013 kan via contact met mij opnemen.
Meer gegevens zijn te vinden op de site van het MCNV. Daar is ook meer informatie over de grootscheepse viering van het vijfenveertig jarig bestaan te vinden. Deze vindt plaats op 10 november 2013 in de Stadsschouwburg te Amsterdam.
En voor wie de solidariteit met mensen in Vietnam méér mag zijn dan een woord, geldt nog steeds: Giro 10.90.400!


1 Zie: Solidariteit, extra 220-1, 24 maart 2013 (terug)
2 Zie: www.grenzeloos.org - Vietnam in het voetspoor van China. (terug)

Klik hier