Solidariteit - commentaar 273 - 5 april 2015

FNV Senioren gaat internationaal

Dick de Graaf

In de nieuwe structuur die per 1 januari 2015 formeel van start ging, is FNV Senioren de grootste afzonderlijke sector in de (onverdeelde) FNV. Na enige maanden stilstand vanwege de onvoldoende meerderheid op het eerste fusiecongres van FNV Bondgenoten wordt nu hard gewerkt aan de invulling van de structuur en inhoud van deze sector. Er is een dagelijks bestuur, een sectorraad, een aantal beleidsadviesgroepen en bestuurlijke en administratieve ondersteuning.

Zo is er de Beleidsadviesgroep Internationale Zaken en Solidariteit (jargon afkorting: BAG IZS). Vanwege de overgang van oude naar nieuwe structuur bestaat deze nu nog uit vertegenwoordigers van de oude sectorale bonden (FNV Bondgenoten, AbvaKabo FNV, FNV Bouw en FNV KIEM); straks uit gekozen vertegenwoordigers via de Sectorraad Senioren. Voorzitter is de vicevoorzitter van FNV Senioren en er is ondersteuning door een sector-bestuurder. In haar opzet voor een beleidsplan heeft deze adviesgroep aangegeven zowel op Europees als op mondiaal niveau actief te willen zijn. Kernpunten voor deze BAG IZS zijn: invloed uitoefenen namens de sector Senioren op het internationale FNV beleid en internationale solidariteitsprojecten ontwikkelen en ondersteunen voor opbouw van rechten voor ouderen elders in de wereld. Sinds het begin van het ontstaan van FNV Senioren heb ik mij met 'mijn' FERPA (zie verder) vertegenwoordiging daar gemeld. Op dit moment ben ik toegevoegd aan deze BAG IZS.
Naast 'Internationaal' kent FNV Senioren nog drie centrale thema's: Inkomen, Meedoen, Wonen & Zorg. Binnenkort komen er zo'n 35 bijeenkomsten in het land om leden van FNV Senioren uit te dagen mee te doen met de activiteiten; zie: www.fnvsenioren.nl/agenda/we-komen-naar-u-toe.

FERPA

Begin 2011 ben ik, op voordracht van FNV Bondgenoten, door de Federatieraad van de FNV benoemd als vertegenwoordiger voor FERPA: de Europese Federatie van Vakbondsorganisaties voor Gepensioneerden en Ouderen (Fédération Européenne des Retraités et des Personnes Agées). FERPA is ontstaan uit het EVV, het Europees Verbond van Vakverenigingen en sinds 1993 een onafhankelijke Europese vakbondsfederatie. Bij FERPA zijn via de lidorganisaties bijna zeven miljoen vakbondsleden aangesloten, waarvan ruim vijf miljoen afkomstig zijn van de drie Italiaanse lidorganisaties. In Italië gaan vakbondsleden bij hun pensionering over naar de zelfstandige afdelingen voor gepensioneerden van de vakcentrales.
De belangrijkste thema's binnen FERPA zijn: pensioenen en waardige, langdurige bemoeienis met mensen die afhankelijk zijn van zorg. De verschillen in pensioen-inkomen en kwaliteit van de zorg binnen de Europese Unie zijn groot. Niet alleen tussen landen, maar ook binnen landen tussen rijk en arm en tussen mannen en vrouwen. FERPA is bezig met de opstart van een Europees burgerinitiatief om goede langdurige zorg als recht in Europese regelgeving te verankeren.

Zorg en mensenrechten

Dit jaar staan er in het najaar van 2015 twee Europese congressen op de agenda, waarbij FNV Senioren betrokken is: het zevende congres van FERPA in Budapest en het dertiende van het EVV in Parijs. In de conceptresolutie voor het FERPA congres wordt natuurlijk aandacht besteed aan het recht op goede langdurige zorg en gezondheidsvoorzieningen. Maar het blijft bij een algemeen geformuleerde wens. Als toevoeging daaraan heeft FNV Senioren voorgesteld, dat daarbij wordt samengewerkt met het initiatief van het ENNHRI (Europees Netwerk van Nationale Mensenrechten Instellingen). Op het gebied van langdurige zorg; om voor meer dynamiek te zorgen en FERPA te verbinden aan meer samenwerking met organisaties als het ENNHRI. Het heeft het initiatief genomen voor een 2,5 jaar durend project om mensenrechten en langdurige Zorg binnen de Europese context te onderzoeken en tot aanbevelingen aan de Europese Commissie te komen. Zie: www.ennhri.org/older-persons-project.html

Drijvende kracht achter dit project is de inspirerende voorzitter van de Schotse Mensenrechten Commissie Alan Miller. Hij stond ook aan de basis van een opmerkelijk Schots Nationaal Actieplan voor de Mensenrechten. Geen ambtelijk stuk, zoals het Nederlandse equivalent, maar een document, meer een werkwijze, om de gehele samenleving te betrekken bij de invulling en realisatie van fundamentele mensenrechten, zowel binnen als buiten Schotland. FNV Senioren heeft dan ook voorgesteld om Alan Miller uit te nodigen als gastspreker op het congres. Ter inspiratie en navolging, wat mij betreft. Want zijn aanpak - van onderop, met brede participatie en permanente opvolging - is voorbeeldig.

Duurzaamheid en menselijkheid

Het EVV secretariaat heeft aan het congres een lijvig Programma 2015-2019 voorgelegd. FNV Senioren kan amendementen en voorstellen inbrengen via de coördinatie van het Europese beleid binnen de FNV. Opmerkelijk in het EVV concept is dat er, naast veel EU jargon en kritiek op beleid en beleidsplannen binnen het bestaande politiek-economische systeem, ook aanzetten staan voor een radicaal ander sociaaleconomisch model gericht op lange termijn duurzaamheid en menselijkheid, met meer overheidsregulering.
Helaas worden deze aanzetten niet uitgewerkt in een coherente visie op een alternatief. FNV Senioren heeft voorgesteld een begin te maken met de ontwikkeling en formulering van zo’n visie. Daarnaast meldt het EVV conceptprogramma aanzetten voor een uitwerking van het beleid op het gebied van de mensenrechten met verwijzing naar het Handvest van de Grondrechten voor de Europese Unie. FNV Senioren heeft voorgesteld om daarbij samen te werken met het ENNHRI en ook het initiatief te nemen om te komen tot een Actieplan Mensenrechten op EU niveau, naar Schots model.

Wereldwijd

Ook op mondiaal gebied wil FNV Senioren een bijdrage leveren. Daartoe heeft de beleidsadviesgroep ook de status van Sector Werkgroep Internationale Solidariteit verkregen, waarmee ze aanspraak kan maken op een deel van de geldmiddelen uit het FNV Solidariteitsfonds. Waar vakbonden of steunorganisaties voor vakbonden van en voor ouderen initiatieven nemen om betere sociale voorzieningen voor de oude dag op te zetten, kan zo ondersteuning vanuit FNV Senioren mogelijk worden. Op dit moment wordt bekeken of steun kan worden gegeven aan een platform van vakbonden en steunorganisaties van vakbonden in India, die zich inzetten voor betere sociale regelgeving, waaronder pensioenen, voor agrarische werkers, straatverkopers en ander mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Zo hoeft internationale vakbondssolidariteit niet op te houden als leden gepensioneerd zijn.