Commentaar nr. 33 - 22 januari 2006

Het sprookje van C1000 en één Nisha¹

"Kassa 5"

In de voordeelstraat, ter hoogte van het rijstpad, stond ze opeens voor me. Een maand geleden was ze ontslagen, maar daar stond ze toch echt. Nisha was terug op het werk en dit is haar verhaal.

Het is begin november 2005, de jaarlijkse spaaractie van C1000 is in volle gang. Nisha, een caissière van 21 jaar met een jaarcontract voor veertig uur in de week, heeft ook een spaarkaart ingeleverd. Niets vermoedend zit ze achter de kassa, wanneer ze naar het kantoor wordt geroepen. Daar zit de baas met zoon en dochter te wachten, al snel breekt de hel los.

Spaarkaart

"Heel vluchtig werd mij een zegelkaart getoond met mijn naam erop. Daarna volgde een salvo beschuldigingen en vragen, 'je hebt gestolen!', 'hoe kom je aan die zegels?'" Nisha legde uit dat de kaart van haar moeder was. "Maar ze wilden niet luisteren, het enige wat ze wilden was een bekentenis. Ik gaf niet toe, want ik had niet gestolen, hooguit een paar zegels extra gekregen van een collega, maar dat doen we allemaal. Dan kunnen ze de hele kassaploeg wel ontslaan!" Na een paar lange minuten was het gedaan en kon ze haar bedrijfskleding inleveren en vertrekken. Einde verhaal?
Daar leek het wel op en Nisha ging solliciteren. De moeder van een vriendin raadde haar echter aan ook WW aan te vragen. "Daar had ik helemaal nog niet aan gedacht. Ik ging naar het CWI en deed daar mijn verhaal. Toen bleek er niets te kloppen van wat C1000 me geflikt had. Mijn contract is een lachertje, maar de ontslagbrief was nog erger, die klopte echt van geen kant." Nisha werd doorverwezen naar rechtshulp, een advocaat benaderde de C1000 voor haar. Al snel kwam er een reactie.

Leugens

"Die brief was vreselijk, allemaal leugens. Ik zou mijn ontslagname geaccepteerd hebben, omdat ik toch al weg wilde. Ik zou gaan verhuizen en heb toen geïnformeerd naar overplaatsing. Dat klopt, maar ik heb nooit ontslag geaccepteerd." Nisha zou een collega gedwongen hebben haar zegels te geven. "Dat had ik zogenaamd ook bekend, en volgens C1000 zou mijn collega daar een verklaring over af willen leggen, echt bullshit, alsof zij zich ooit zou laten dwingen." De collega in kwestie kon vanwege haar nul urencontract Nisha niet helpen met een getuigenis. In de brief werd ook gedreigd met de politie en een stap naar de rechter.
Zover is het niet gekomen. In het antwoord dat Nisha samen met de advocaat opstelde, werden de leugens ontkracht. Citaat: "Overigens is cliënte zeer benieuwd naar de verklaring van één van haar collega's. Wellicht dat u mij deze kunt doen toekomen." Dat gebeurde natuurlijk niet. Nisha mocht terugkomen op het werk, hoewel C1000 "zeer verbaasd was dat zij op eerder gemaakte afspraken wenste terug te komen". Ook het achterstallig salaris werd uitbetaald. Wel wilde de baas haar in de vulploeg plaatsen, omdat de vertrouwensband was geschaad. "Dat is dan wederzijds", lachte Nisha, "ik heb tegen hem gezegd dat in mijn contract 'kassamedewerker' staat en dat ik dus achter de kassa zal werken. Toen was hij stil."

Onzichtbaar

De franchise van C1000 waar wij werken, is een familiebedrijfje, gebaseerd op vriendschapsrelaties, soms is het net de maffia. Ze maken hun eigen regeltjes en lijken oppermachtig. Nisha heeft laten zien dat die regeltjes soms relatief simpel nietig te verklaren zijn. Opvallend is dat de vakbond daar niet aan te pas gekomen is. Via familie, vrienden, CWI en rechtshulp vond ze haar eigen weg. Het is de vraag of FNV Bondgenoten, de bond voor de detailhandel, nog een plaatsje op die weg kan veroveren. "Kijk, we hoeven niet bang te zijn, we hebben rechten. Maar ik weet niet wat die vakbond inhoudt, niemand weet ervan in de supermarkt, ze zijn onzichtbaar. De vakbond moet ons meer informeren, want de bazen vertellen je niets."
Een toverspreuk zal de onzichtbaarheid niet opheffen, maar er kan een begin gemaakt worden met een regelmatig bezoek aan moskeeën, of een schoolvoorlichting op één van de vele ROC's waar veel winkelpersoneel wordt opgeleid.

Veel collega's gingen Nisha voor. Richting het gat van de deur. Nisha is de eerste die weer terug is gekomen, zij en al onze collega's verdienen een betere en op de werkvloer actieve vakbond.

¹) Nisha is een Hindoestaanse moslim naam en betekent in het Nederlands Nacht.