commentaren
Solidariteit - Commentaar 397 – 22 december 2019FNV gaat na evaluatie voor een kwaliteitsslagHans Boot Uitgerekend het Financieele Dagblad showde 16 oktober 2019 een gretige blik in een vertrouwelijk evaluatieverslag van een extern onderzoek over de besturing van de FNV ('governance'). De krant pakte met genoegen stevig uit. Het rommelt binnen FNV. De interne verhoudingen zijn verziekt, het bestuursmodel werkt niet. Om het heersende 'cynisme' en 'wantrouwen' te boven te komen moet de organisatiestructuur worden hervormd. Het ledenparlement verdoet veel tijd met vergaderen en futiliteiten. Werkgeversvoorzitter De Boer mocht en passant klagen over de buitengewoon warrige aansturing, FNV-top kan op elk moment teruggefloten worden. Geheel toevallig was deze lekkage niet. Bijna twee weken later was er een 'governancedag', waarin het FNV-bestuur de evaluatie terugbracht tot de nota Achtergrondinformatie. Een vertaling, ontdaan van de ernstige verontrusting die de organisatieadviseurs paginalang op papier hadden gezet. Aan die dag in Harderwijk namen onder anderen kaderleden uit sectoren, netwerken en bonden ('indirecte' sectoren) deel. Volgens een filmpje ging het over structuren, onderlinge verhoudingen en 'punten van verbetering'. Wel veel twijfels aan de invloed van de leden in de sectoren en daarmee in de FNV: meer van onderaf aan de touwtjes trekken. Waarschijnlijk was de open vraag van FNV-voorzitter Busker: wie is de eigenaar van de FNV, een poging tot antwoord. Knelpunten
De uitvoering van de voorstellen is in maart 2020 te verwachten na de besluitvorming door het Ledenparlement dat zijn 'headlines' traag naar buiten brengt. Inmiddels heeft het FNV-bestuur zeer recent een tekst opgesteld met 49 'bespreekpunten': niet in beton gegoten, maar met ruimte voor aanscherping/aanpassingen. Die blijft hier onbesproken.
Vervolgens enkele uitspraken over de positie van de 26 sectoren en de leden daarin: Kloof
Sinds 2013 telt de FNV als hoogste orgaan een ledenparlement van 105 door de (indirecte) sectoren gekozen leden en regelmatig onder de loep in het evaluatieverslag:
Naast de vereniging, bondsbestuurders en leden, kent de FNV een werkorganisatie die als taak heeft de vereniging te ondersteunen. Daarover het volgende in het evaluatieverslag: AlarmIn de even vertrouwelijke nota Oplossingen komen de organisatieadviseurs zelf aan het woord over wat zij een atypische organisatie vinden met bezoldigde bestuurders en functionarissen, sectoren en bonden, plus zo'n miljoen leden die ook nog eens formeel 'de baas' zijn. De 'functionele aansturing' van de organisatie staat opnieuw centraal, de aard en koers van de belangenbehartiging blijven opnieuw buiten beschouwing. De onvermijdelijk verschillende opvattingen worden als weinig zinvol gezie. Dus gaat het al gauw over een professionaliseringsslag in de besluitvorming. De gekozen organen worden als ondoelmatig beschouwd, soms zelfs als storende elementen. Dat geldt zowel voor het Ledenparlement als het Algemeen Bestuur dat naast de bezoldigde leden van het Dagelijks Bestuur bestaat uit gekozen kaderleden.
De oplossingen zijn in de Achtergrondinformatie door het FNV-bestuur aangepast tot uitgangspunten, de waarschijnlijke bouwstenen voor de definitieve besluitvorming. Tegen de achtergrond van de alarmerende evaluatie zijn die uitgangspunten niet baanbrekend. Het meest verregaand is de afschaffing van het niet wenselijke Algemeen Bestuur. Een apart toezichthoudend orgaan kan met het Ledenparlement de controlerende functie overnemen. Dat parlement blijft bestaan als algemene ledenvergadering, maar zal een kwaliteitsslag moeten maken in de voorbereiding en uitvoering van zijn werkzaamheden. Tot slot, de hoog geachte invloed van de leden zal geschieden in de sectoren en de bonden en daarna via het Ledenparlement. Deze is problematisch, maar niet sinds gisteren. Zeggenschap is geen cadeau en ook niet vanzelfsprekend, zelfs niet via optimale aansturing, structurele aanpassing en welke kwaliteitsslag dan ook. Steeds maar weer afdwingen, in alle openheid, is één. Niet gemakkelijk in een maatschappij die moeizaam worstelt met democratische beginselen. Twee is een beleid, waarin interne democratie een voorwaarde is in de strijd voor sociaaleconomische gelijkheid.
Bronnen: |
