Solidariteit - Commentaar 402 - 1 maart 2020
Palestina, de ITUC en de FNV
Wim Lankamp 1
De kwestie Palestina, tegenwoordig vaak 'het conflict' Palestina/Israël genoemd, loopt al meer dan een eeuw. Hoezo 'conflict' eigenlijk? Want de inwoners van geheel Palestina is nooit om hun mening gevraagd. In dit commentaar eerst een zeer beknopte schets van de voorgeschiedenis, daarna aandacht voor de (internationale) vakbeweging en de tegen Israël gerichte BDS campagne - Boycot, Desinvestering en Sancties - door een 'Europees Vakbondsnetwerk voor Rechtvaardigheid in Palestina' en de FNV.
De kolonisatie van Palestina kreeg een formele start met het eerste Zionistische Congres te Bazel, Zwitserland in 1897. Daarna volgde eind 1917 de Balfour verklaring, waarin Groot-Brittannië een nationaal huis voor het Joodse volk in Palestina beloofde. Het zogenoemde Britse Volkenbondsmandaat legde vervolgens in ongeveer dertig jaar het fundament voor de staat Israël. De oprichting van de Verenigde Naties (VN) in 1945 en de Mensenrechtenresolutie waren hoopgevend. Rampzalig daarentegen was de eenzijdige uitroeping van de staat Israël in 1948 en de honderdduizenden Palestijnse vluchtelingen - Nakba (ramp), uitmondend, vanaf 1967, in de bezetting en kolonisatie van geheel Palestina. Overigens, het aantal kolonisten in 1967: geen en in 2020 ruim 650.000.
Actuele vakbondssituatie
In deze schets gaven in 1948 vooral de VN-resoluties Mensenrechten en Terugkeer hoop. Maar aan wat veelal als formeel juist beschouwd wordt, is geen uitvoering gegeven, namelijk: 'one person, one vote' - iedereen is gelijk voor de wet! In het Zuid-Afrika van de Apartheid (met Namibië) leidde zoiets tot wereldwijde verontwaardiging en uiteindelijk tot politieke vrijheid. In Palestina nog steeds niet. Israël negeert en saboteert de Palestijnse rechten direct al vanaf het eenzijdig uitroepen van haar onafhankelijkheid op 14 mei 1948.
Actueel is de Palestijnse, geweldloze, BDS campagne die in 2005 werd afgekondigd, maar door Israël en haar vrienden in de Verenigde Staten en Europa verdacht gemaakt wordt. De campagne is succes-vol en blijkt ook over de vrijheid van meningsuiting te gaan: wie de campagne steunt en dus Israël kritiseert, wordt bestempeld als antisemitisch.2
Binnen de FNV is de Palestina werkgroep actief. Al vanaf december 1987 met het begin van de Eerste Intifada, de opstanden in de Palestijnse gebieden tegen de Israëlische bezetting. Hier geen historisch overzicht van de werkgroep, slechts de actuele stand van zaken.
* Vanaf midden 2019, terwijl de roepnaam niet veranderd is, gaat het formeel om de MENA-Palestina-werkgroep-FNV. Daarbij staat MENA voor Midden-Oosten en Noord-Afrika, de regio waaronder Palestina valt. MENA betreft alle voormalige koloniën, alleen voor Palestina geldt dat 'voormalig' nog steeds niet.
* De Palestina werkgroep is betrokken bij het Europese Palestina netwerk ETUN (European Trade Union Initiative for Justice in Palestine). Dus versterking van de FNV-solidariteit is dus internatio-naal.3
* In juni 2019 heeft de PSI (Public Services International) in Dublin twee resoluties aangenomen: Europese vakbonden roepen de Europese regeringen op 1) de wapenhandel met Israël op te schorten en 2) de handel met de illegale nederzettingen te stoppen.
Lijst bedrijven
Van grote betekenis is dat de VN in februari 2020 een lijst publiceerde met bedrijven die zaken doen met Israëls illegale nederzettingen. Ook uit Nederland (Booking.com) en indirect pensioen-fondsen zoals het ABP. De lijst heeft de steun van de ITUC, het Internationaal Vakverbond, de IVV:
De ITUC is verheugd over het vrijgeven van een database van de Verenigde Naties met 112 be-drijven die actief zijn in illegale Israëlische nederzettingen op Palestijns land. Talloze nederzettin-gen zijn in Palestina opgezet in flagrante strijd met het internationale recht, en bedrijven die daar-binnen opereren zijn essentieel voor hun voortbestaan.
ITUC-secretaris-generaal Sharan Burrow:
Vierennegentig van de genoemde bedrijven zijn gevestigd in Israël, terwijl achttien multinatio-nals zijn gevestigd in zes verschillende landen: Frankrijk, Luxemburg, Nederland, Thailand, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Het vrijgeven van deze informatie is een belangrijke stap in de richting van 'boekenonderzoek' voor bedrijven die illegale activiteiten op Palestijnse grond onderhouden. Deze bedrijven zijn verwijtbaar wegens ernstige schendingen van de mensen-rechten en hebben straffeloos gehandeld. Ze moeten een einde maken aan hun illegale aanwezig-heid, en de Palestijnse Autoriteit moet de tientallen miljoenen dollars belasting worden betaald die haar verschuldigd is, maar niet heeft ontvangen.
Waardig werk
Tijdens de ETUN-bijeenkomst in december 2019 in het Europees Parlement in Brussel werd een belangrijk rapport uitgebracht met als titel: Europese medeplichtigheid met de Israëlische bezet-tingspolitiek: het recht van Palestijnen op waardig werk wordt ondermijnd.4
Dit rapport werpt licht op het veelzijdige systeem van repressie en uitbuiting van Israël, waardoor Palestijnse werknemers geen aanspraak kunnen maken op hun recht op werk en werkgelegenheid. Het plaatst hun strijd in de context van het koloniale nederzettingen regime van Israël en benadrukt hoe de medeplichtigheid van de Europese Unie (EU) en het Europese bedrijfsleven deze realiteit in-standhoudt.
Het rapport maakt duidelijk dat de EU-financiering van Israëlische wapenbedrijven en degenen die actief zijn in illegale nederzettingen een directe medeplichtigheid heeft met Israëlische schendingen van Palestijnse rechten, waaronder het recht op leven, economische welvaart, ontwikkeling en fatsoenlijk werk. Het eindigt met een reeks aanbevelingen aan de EU en de Europese staten en een oproep aan vakbeweging om concrete actie te ondernemen in solidariteit met de Palestijnen in hun strijd voor vrijheid, gerechtigheid en waardigheid.
Kort en goed waar het om gaat, is 'gewoon' IMVO-beleid, Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en om 'bezettingsvrij investeren'. En dat is een taak van de vakbeweging, ook de Europese, vandaar de volgende oproep aan de EVV om:
- Moties aan te nemen en campagnes te steunen voor een militair embargo tegen Israël, voor zowel im- als export.
- Bedrijven onder druk te zetten die betrokken zijn bij het schenden van internationale en Palestijnse rechten door Israël;met behulp van:
- effectief campagne te voeren om de commerciële overeenkomsten van uw vakbond met medeplichtige bedrijven te beëindigen
-
werknemers te ondersteunen om hun werkgevers op te roepen hun medeplichtigheid aan de bezetting te beëindigen,
- samen te werken met pensioenfondsen om hun investeringen te beëindigen die betrokken zijn bij de schending van Palestijnse rechten door Israël.
- Actie te ondernemen binnen uw vakbond en op de werkvloer om de bewustwording van de arbeidsomstandigheden van Palestijnse werknemers en hun recht op waardig werk te vergroten, en vakbonden en andere organisaties in Palestina en Israël te steunen, die zich inzetten om de rechten van Palestijnse werknemers te verbeteren.
|
