Solidariteit - Commentaar 449 - 19 december 2021
Vrede op aarde!
Rob Lubbersen
De Internationale Vredesdag van de Verenigde Naties op 21 september is ongemerkt aan mij voorbijgegaan. Dat gebeurde bijna ook met de Vredesdag van de SP op 13 november jongstleden. Edoch, dankzij een artikel van Lesley Arp in De Tribune van december 2021 werd mij alsnog een vredesles geleerd. Onder de titel De vernietigingsindustrie in kaart doet zij verslag van die dag.
Op de website van de SP staat een filmpje waarin de diverse sprekers op de Vredesdag aan het woord komen. Een belangrijk document dat daarbij aan de orde kwam, was de Atlas van de macht van de wapenindustrie, een recente publicatie van het Wetenschappelijk Bureau van de SP in samenwerking met het comité Stop Wapenhandel.(*)
Miljarden militaire uitgaven
Daarover zo dadelijk meer, want die aandacht voor de wapenindustrie in deze tijden is allesbehalve een overbodige luxe. Het gaat immers om wellicht de grootste gesel van de mensheid in onze dagen. Verantwoordelijk voor dagelijks duizenden doden, voor vele vluchtelingen, voor miljoenen migranten. In verschillende regio’s van onze wereld woedt een permanente oorlog, met dood en verderf, verwoesting en verspilling, onafzienbaar leed. En ook in Nederland zijn er lieden, keurig in het pak, die daar mede schuldig aan zijn. De ''Atlas van de macht'' maakt dat meer dan duidelijk.
Het eerste hoofdstuk van de "Atlas" gaat over de economie van de permanente oorlog. In 2020 werd er wereldwijd 1960.000.000.000 dollar besteed aan militaire uitgaven. In twintig jaar maar liefst een verdubbeling! Zoals te verwachten, neemt de Verenigde Staten het leeuwendeel van de huidige uitgaven voor hun rekening: 778 miljard dollar. De EU-landen stoppen samen 316 miljard in hun defensiebudgetten, China 'is goed' voor 252 miljard dollar en Rusland voor 62 miljard. Tezamen vier maal wat nodig is om in één klap overal de armoede uit te roeien.
Nederlandse productie en handel
Het tweede hoofdstuk belicht de grote rol voor Nederlandse wapenhandel in de wereld. Aan wapens en technologie exporteert Nederland onder andere 197 miljoen euro naar andere EU-landen en 118 miljoen euro naar landen in het Midden Oosten. De mensen in Jemen danken U! De bedrijven die hieraan meedoen, worden met naam en toenaam genoemd. Het gaat bijvoorbeeld om Fokker, Thales voor militaire communicatie-apparatuur en Damen Shipyards voor patrouilleboten.
Hoofdstuk 3 verhaalt waar een klein land groot in is. Het geeft een overzicht van de Nederlandse productie van wapenonderdelen en de inzet op militair onderzoek en innovatie.
In het vierde hoofdstuk wordt de blik verbreed naar de militarisering van de Europese Unie. Hier blijkt de voorgenomen toename van gezamenlijke investeringen in militair onderzoek. De komende zeven jaar is daar, náást alle nationale defensie-uitgaven, 19,5 miljard euro voor begroot. Waarvan 5 miljard is ondergebracht bij de post ..… Europees Vredesfonds! Deze ontwikkeling is vanzelfsprekend bij de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in goede handen. Ze liep eerder warm als Defensieminister in Duitsland.
Stop
In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op wie er verdienen aan wapenbedrijven. Dat zijn de aandeelhouders in de wapensector, meestal die mannen keurig in het pak. Ook pensioenfondsen en verzekeraars profiteren soms van menselijke ellende elders. Maar daar is onder publieke druk toch een kentering gaande: het ABP, Aegon en zorgverzekeraar CZ hebben hun geld uit de kernwapenbedrijven teruggetrokken. Daar doet, U raadt het al, het Shell-pensioenfonds niet aan mee. Ook dit hoofdstuk wordt trouwens, net als alle andere, ondersteund met heldere staatjes en grafieken.
Hoofdstuk zes spitst zich toe op wie de Amerikaanse kernwapen in Nederland maken. Het is inmiddels een publiek geheim dat er tien tot twintig B61-atoombommen klaar liggen op de vliegbasis Volkel. Ondanks groeiende weerstand tegen kernwapens is de NAVO van plan deze bommen te vernieuwen en te moderniseren. Communicatie-techneut Thales is daar nauw bij betrokken. Van de nieuwe JSF-straaljagers zullen er vijftien worden gestationeerd op Volkel, om die atoombommen ‘zo nodig’ ooit ergens te kunnen ‘bezorgen’.
In hoofdstuk 7 tenslotte volgt een uitwerking van het SP-standpunt in ons pleidooi. Zeer kort samengevat in steekwoorden, komt dat pleidooi neer op:
* stop de permanente oorlog!,
* stop de wapenexport naar landen waar mensenrechten worden geschonden!,
* stop het Nederlandse belastingparadijs, zeker voor wapenbedrijven!
En zo eindigt deze (kerst)wens voor meer Vrede Op Aarde!
(*) www.sp.nl/vrede en www.stopwapenhandel.org.
