Solidariteit - Commentaar 499 - 19 november 2023
Wat willen ze van me?
Ab de Wildt
Wit, grijze haren, man, oud, geprivilegieerd, AOW, pensioen. Allemaal vinkjes. Ja dat klopt. Maar wat heeft het me gebracht? Volgens velen, kort door de bocht, is het mede mijn schuld dat de mensheid er qua milieu zo slecht voorstaat. Ik heb teveel voetafdruk veroorzaakt. Wat wordt er nu van mij verwacht?
Bijna vijftig jaar hard gewerkt. Een groot gedeelte zwaar, smerig, gevaarlijk werk. De laatste tien jaar heb ik het goed, mede omdat mijn levenspartner ook haar steentje heeft bijgedragen. Altijd gestreden voor solidariteit en tegen onrecht, onrechtvaardigheid en uitbuiting. Nee, geen spijt van. Maar nu zit ik met mijn vinkjes in het verdomhoekje. Ik heb het te goed, kan wel wat minder, neem teveel ruimte in beslag. Moet me verontschuldigen voor racisme, kolonialisme, CO2 en weet ik veel wat nog meer. Dat ergert me, ik voel me er niet door aangesproken, het is niet de wereld van mijn dromen. Ik kan er niets mee. En ik pleit niet voor een ruk naar rechts of conservatisme. Maar hoop dat links komt met oplossingen die recht doen aan solidariteit, de sterkste schouders dragen de grootste lasten. En laat (kapitalistische) ondernemers niet ongebreideld verdienen aan een transitie. Maar laten we eerst eens kijken wat ik allemaal moet.
Minder en niet meer
Ik moet van het gas af. Minder vliegen. Minder vlees. Minder reizen. Een e auto. Led lampen. Kort douchen. Verwarming een paar graadjes lager. Mijn huis isoleren. Warmtepomp. Openbaar vervoer nemen. En vaak moet 'minder' vervangen worden door 'niet meer'. En voor de rest is het nog maar de vraag of ik me dat kan veroorloven. Een stekkerauto of een warmtepomp is niet gratis. Evenals het openbaar vervoer.
Wat blijft er eigenlijk over als je niet veel geld hebt? Minder vlees, een dikke trui aan. En ga ik daarmee dan de mensheid redden? En degenen met geld blijven hun gewone leven leiden en blijven op zoek naar winstmaximalisatie, dus op zoek naar de goedkoopste arbeidskracht om de winst zo hoog mogelijk te laten zijn. Op weg naar de plek waar ze de meeste belastingvoordelen ontvangen en waar ze het minste gezeik hebben, maar dan wel alles elektrisch. En dan gaan ze elektrisch de wereld rond, zonder schuldgevoel en worden gevierd als de redder van de mensheid. Het is makkelijk lullen als je geld hebt. Maar belasting betalen, ho maar. Wel veel geld uitgeven aan allerlei deskundigen die vertellen hoe zo weinig mogelijk belasting te betalen. En slap lullen over 'de pinautomaat zijn voor de overheid'. Gedrag, een lintje waard zou ik zeggen.
Ben ik nu cynisch of zit het toch wat ingewikkelder in elkaar en moet ik me aangetrokken voelen tot een groene partij? En daar dan ook nog op stemmen?
In deze beknopte overpeinzing hoef ik op allerlei lastige vragen geen antwoord meer te geven. Kunnen we op de manier waarop we dat nu doen, verder gaan met de wereld opeten? Een rare wereld is het wel. Grote verontwaardiging overal, als de Spaanse aardbeientelers het kostbare grondwater oppompen om ons goedkope aardbeien aan te bieden. Maar geen woord over de e auto van Tesla. Waarom is Musk de rijkste mens van de wereld? De man die ongegeneerd heel veel en zelfs meer dan wettelijk toegestaan grondwater oppompt in Brandenburg om maar zo goedkoop mogelijk auto's en batterijen te maken. Dat mag, omdat het goed is voor de werkgelegenheid, zeggen de heersende politici. Ook de groene overigens.
Sluit je aan
Het is nu verkiezingstijd en allerlei beloftes voor de mensen zonder vermogen worden er weer uitgesproken. Wat er van terecht komt, weten we nu al. Niks. Het geld blijft stromen van de onderkant naar de bovenkant. Aan de onderkant stapelen de problemen zich op: huisvesting, immigratie, zorg, scholing en onderwijs, armoede, ziektes zoals obesitas, slechte fysieke gesteldheid. Kortom, nog steeds in deze rijke wereld bestaat het gevecht om het bestaan. Qua klimaat heeft Groen Links/Partij van de Arbeid al water bij de wijn gedaan. Dat nummer twee op de lijst na Timmermans een maand lang leefde van een bijstandsuitkering is symboliek. Zeker als je weet dat de maand ervoor 11.600 euro bruto op de rekening is gestort en de maand erna ook weer en weer en weer. Schrale en bittere troost voor iedereen die een leven lang op een minimum niveau van bestaanszekerheid, werkend of niet, moet overleven.
De aangewezen organisatie om daar wat aan te doen, is de vakbeweging. Niet dat ik het zo eens ben met de meeste van de propagandapraatjes van de FNV en haar leiding, maar haar hoofdtaak is nog steeds opkomen voor bestaanszekerheid van de werkenden. Zij het dat de pensioenen daar niet meer onder vallen, maar ja gepensioneerden zijn geen werkenden. Logisch toch.
Bestaanszekerheid kent vele gezichten, maar welk gezicht de vakbeweging of de politieke partijen voor ogen hebben, blijft in mist gehuld. Slechts enkele opmerkingen van de gevestigde orde en haar slippendragers zijn voldoende om de verhoging van het minimumloon te verlagen. En die laagstbetaalden nog meer op achterstand zetten. Is dit een signaal dat de bestaanszekerheid van degenen die vechten voor hun bestaan en uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden, de politici en vakbondsbestuurders volkomen koud laat. Blijkbaar geldt bestaanszekerheid niet voor alle groepen aan de onderkant.
Mijn lot willen ze niet, mijn toekomst ook niet. Ook mijn kritiek laat ze koud. Hun gelijk is boven alles verheven. Ondanks de roep om transparantie blijft veel in nevelen gehuld. Maar wat ze willen is mijn, met rood potlood gezette, kruisje om daarmee hun eigen bestaanszekerheid veilig te stellen.
Maar desondanks: ga stemmen, kom overeind, stem desnoods blanco en sluit je daarna aan bij alle goede initiatieven die er op buurtniveau en landelijk zijn. Zet je in voor je eigen toekomst. Zet een rood kruis door allerlei kinnesinne of beter weten en eigen gelijk. Overbrug kleine tegenstellingen ook al vind je zelf dat ze heeeel belangrijk zijn. Ga niet wachten op het antwoord van links(ige) partijen. Werk samen met mensen in je eigen omgeving en blijf kritisch en zet daar een vet rood kruis bij.
