Longo Mai, een reëel bestaand alternatief Dat het lang mag duren ... Rob Lubbersen In de hoogtijdagen van de radicaal-linkse beweging keken socialisten en communisten nogal neer op de 'coöperatieven'. Van lieden die in en met woon-werkgemeenschappen het kapitalisme wilden ondermijnen, werd niet veel verwacht. Toch trokken sommigen de stoute schoenen aan. En een aantal coöperaties bestaat nog steeds. Sterker, er zijn coöperaties, zoals die van Longo Maï, die zich in een groeiende belangstelling van jongeren mogen verheugen. Verstoppen In de jaren zeventig van de vorige eeuw was de coöperatieve beweging in kringen van revolutionaire socialisten en communisten niet erg populair. Met jezelf en een groepje de afzondering zoeken in leef-woon-werkgemeenschappen, in communes, dat zou de wereld niet veranderen. Het zou een illusie zijn om te denken min of meer van buitenaf de maatschappij te kunnen omvormen. Het zou bovendien een illusie zijn om te verwachten dat je je aan die maatschappij zou kunnen onttrekken. Het 'spelen van alternatiefje' was leuk voor na-puberende hippies, maar niks voor serieuze revolutionairen. Bij het verbeteren van de wereld ging het om de onverzoenlijke klassenstrijd midden in de maatschappij. En voor het omverwerpen van de gevestigde orde was het nodig het proletariaat te politiseren, te organiseren en te mobiliseren. Smalend werd soms gewezen op de mislukte coöperatieve experimenten van de sociaaldemocraten. Die hadden zich nooit echt weten te onttrekken aan de wetten van de kapitalistische markt. Of er werd herinnerd aan de uiteindelijke teloorgang van Walden van Frederik van Eeden, het grote voorbeeld van een alternatieve woon-werkgemeenschap uit Hollands historie. Je 'verstoppen' in een commune werd gezien als zinloze tijdverspilling, een vorm van afleiding van de èchte strijd en gedoemd tot ondergang. Coöperaties Niet iedereen dacht daar zo over, sommige mensen stichtten coöperaties en doen zowaar sociaal en politiek heel nuttige dingen. Bovendien blijken ze heden ten dage ook nog eens aantrekkingskracht uit te oefenen op een jong publiek. Longo Maï is daarvan een voorbeeld. In 1973 kocht een dertigtal linkse Zwitserse en Oostenrijkse jongeren in de Provence in Frankrijk een boerderij. Ze wilden daar gezamenlijk een leven zonder en tegen uitbuiting en onderdrukking realiseren. Democratisch en duurzaam. Ze doopten hun initiatief Longo Maï, hetgeen in de streektaal "dat het lang mag duren" betekent. In de loop der tijd zijn er meerdere vestigingen bij gekomen en soms ook weer verdwenen. Momenteel bestaat Longo Maï uit tien coöperaties; één in Duitsland, vijf in Frankrijk, één in Oostenrijk, één in Zwitserland, één in de Oekraïne en één in Costa Rica. Na verschillende periodes van op- en neergang wonen en werken in Europa nu 200 volwassenen met 100 kinderen en leven er 400 mensen op het terrein in Costa Rica. Landbouw en actie Longo Maï steunt op twee poten: duurzame landbouw en actie. De landbouw omvat zowel akkerbouw en veeteelt als handwerk. Eén van de activiteiten is een spinnerij in de Franse Alpen, waar de wol van elfduizend schapen wordt verwerkt. Elders worden druiven, graan, zonnebloemen, aardappelen en peulvruchten geteeld. Al het werk wordt biologisch en ecologisch verantwoord uitgevoerd. Duurzaamheid staat hoog genoteerd. De coöperaties doen meer dan zichzelf in stand houden. Er wordt ook actie gevoerd. Zo is er een internationale campagne, samen met diverse boerenbonden, tegen de monopoliepositie van de grote zaaigoedconcerns. Dat ligt nog in de agrarische sfeer, maar Longo Maï is op meerdere plaatsen ook betrokken bij de strijd tegen kernenergie en vrijwel overal bij de verdediging van vluchtelingen en migranten. In Duitsland is dat laatste al enkele malen uitgedraaid op gewelddadige botsingen met neo-nazi's. Tenslotte, vanuit Longo Maï worden ook culturele activiteiten ondernomen. In Costa Rica is er een kindercircus opgericht en vanuit de Oekraïne toert regelmatig de muziekgroep Hudaki rond door West Europa. Deze muziekgroep is dit najaar te horen en te zien op de Floriade in Venlo. Wie meer wil weten over het doen en laten van Longo Maï, misschien één of meerdere van de coöperaties wil bezoeken, kan terecht op de Nederlandstalige website: www.longomai.nl.