Overpeinzingen op een zondagmorgen (2) Macht, een veelkantig verschijnsel Ab de Wildt Het gaat de laatste tijd vaak over macht. Blijkbaar kun je er veel van hebben en minder. Of te weinig of te veel. Er is een machtsvacuüm of machtsmisbruik. Er bestaat machtsverheffen, absolute macht, democratische macht. En ook nog De macht, de Macht, drie tot de tweede macht, machtsevenwicht. Voldoende redenen om eens te kijken wat Wikipedia en de Dikke van Dale er over te zeggen hebben. Wikipedia In de sociale wetenschappen speelt in de verklaring van menselijke interactie de menselijke hang naar macht - effect uitoefenen op anderen - een belangrijke rol. In de politiek kan macht worden gedefinieerd als de mate waarin invloed wordt uitgeoefend door een persoon of organisatie op een andere persoon of organisatie. In de wiskunde wordt gesproken van 'machtsverheffen' ( twee tot de macht drie geeft acht), in de meetkunde geldt de macht van een punt ten opzichte van een cirkel. Dikke van Dale Macht, meervoud: machten: 1. vermogen: bij machte zijn, in staat; 2. sterkte, kracht; 3. wettelijke bevoegdheid: 'hiertoe heb ik geen macht'; 4. invloed, betekenis: de macht van de Verenigde Staten; 5. persoon of zaak die macht heeft: leger, overheid, mogendheid, staat: de wetgevende macht; landmacht, luchtmacht; grootmacht, supermacht; 6. rekenkunde, product van twee of meer gelijke factoren: de tweede macht van 8 is 64. Machtsvragen Als de macht oneerlijk verdeeld kan zijn, dan is er ook eerlijk verdeelde macht. Als een kind op straat geen gelijk krijgt en hij komt terug met zijn familie, is dat dan de macht van het getal? Of is dat democratie de helft plus één of twee of meer? Is macht dan democratisch of juist dictatoriaal? Kun je macht verkrijgen, erven of juist veroveren? Je kunt ook macht afstaan, of verlangen dat een ander macht afstaat, is dat dan machtsverlangen? En als iedereen evenveel macht heeft, wat gebeurt er dan als je samen gaat. Is dat dan meer democratie of is dat juist gevaarlijk. En als jij meer macht krijgt, wat gebeurt er dan met de ander die minder krijgt. En wat dan als die ander weer samengaat met weer een ander. Dan heeft hij weer meer, wat heb jij dan aan het meer krijgen van macht, want dan heb jij toch weer minder dan die ander? Wat is er eigenlijk te doen met macht of met meer macht? Wat verandert er dan? Of wat zou je willen veranderen? Heeft een ander dan nog wat in de melk te brokkelen of ben je dan machtig genoeg om het alleen te bepalen? En als je dan zo machtig bent, is dat dan nog democratie. Overigens ook zo'n woord dat veel gebezigd wordt de laatste tijd. Zouden al die bondsvoorzitters ook zo'n moment van contemplatie gehad hebben, toen ze met Jetta spraken over macht?