Overpeinzingen op een zondagmorgen (4)
Deutsche Bank onder vuur
Ab de Wildt
Half december vorig jaar was ik bij Duitse vrienden. 's Avonds naar het nieuws op de televisie gekeken. Met verbazing zag ik dat in Frankfurt een grote rij busjes naar een groot en glanzend modern kantoorgebouw reden. Op de gevel prijkte de naam van "Deutsche Bank". Uit de busjes stapten honderden wetshandhavers in vol ornaat, inclusief pistool, ze gingen het pand binnen. Onze eerste reactie was: 'bankoverval'. Ik kon toen nog niet weten welk gelijk ik zou krijgen.
| Politie doorzoekt hoofdkantoor Deutsche Bank in Frankfurt. |
Deutsche Bank is de grootste private bank van Duitsland en staat sinds 2011 onder verdenking van justitie. Het zou gaan om belastingontduiking, witwassen, obstructie van de rechtsgang en fraude met CO2 certificaten. De onderwereld ontmoet de bovenwereld, denk je dan.
Beste amice
Het gaat echter om zelfstandig handelen van de bank. Nette, veelal in pak opererende mannen waarvan de directie heeft gezegd dat ze gewoon hun werk doen. Ongeveer 25 medewerkers staan onder verdenking, de meesten zijn afkomstig uit de onderste en hooguit middelste regionen van de pyramide.
Het onderzoek sleept zich al jaren voort, kreeg aandacht, maar evenals de publiciteit kwakkelde het verder. Totdat de Konzern-Co-Chef Fitschen de telefoon greep en belde met een 'beste amice verhaal' naar minister-president Volker Bouffier van de regerende Christen Democratische Unie van de deelstaat Hessen, waar Frankfurt onder valt. Hij beklaagde zich over de razzia's, omdat die ongepast en buitensporig waren en het imago van de bank en zijn medewerkers zou besmeuren. De openbare mening viel over deze 'Konzern-Co-Chef' heen en vond zijn optreden een ongeoorloofde inbreuk op de rechtsgang. Opvallend was dat slechts één partij dit niet deed: de FDP, de Duitse liberalen lieten niets van zich horen.
Honderden miljoenen
Ook Fitschen en de directeur financiën, Stefan Krause, behoren tot de verdachten. Ze wisten een inval in hun privé huizen te ontlopen door op het allerlaatste moment hun volledige medewerking toe te zeggen. Hoe schril is het contrast met de verklaring, begin 2012, van Fitschen en Jain - net in dienst als hoofd van de Bank - dat ze reeds besloten hadden om maatregelen te nemen om de cultuur in de bank te veranderen. Daarbij ging het onder meer over het 'salarisgebouw'. Tevens kondigden ze verdere stappen aan, want "Wir bleiben dabei: nicht jedes Geschäft, das erlaubt is, ist auch moralisch in Ordnung".
De bedragen die genoemd worden in het onderzoek naar de ongeloorloofde handelswijzen zijn ongeveer 150 miljoen euro belastingontduiking in het jaar 2009 en ongeveer 500 miljoen door manipulatie van de rente in 2008.
De Duitse justitie geeft niet op en gaat onverdroten verder. Dat is wel even wat anders dan wat minister Plasterk laat optekenen over de graaiers in Nederland. Zij krijgen hun hoge salaris in de schoot geworpen zonder erover te hoeven onderhandelen. "Dat is die mensen toch niet te verwijten."
|