Doorbraak vakbond WAC-MAAN bij groot transportbedrijf in Israël 1 Erkenning na vijf jaar strijd Assaf Adiv Eén van de grootste transportbedrijven in Israël, Movelei Dror, maakte woensdag 9 september 2015 bekend dat het de onafhankelijke vakbond Workers Advice Center (WAC-MAAN) erkent als onderhandelaar van de in dienst zijnde truckers. Een belangrijke overwinning, nadat het bedrijf eerder keer op keer verhinderde dat de chauffeurs zich in de bond organiseerden. Deze ommezwaai volgde op de aankondiging van WAC-MAAN dat op 16 september een staking zou uitbreken, tenzij Movelei Dror bereid was met de bond in gesprek te gaan. WAC-MAAN en het actiecomité van de 160 Joodse en Arabische vrachtwagenchauffeurs beschouwen de wending van het bedrijf als een groot succes. Geschoolde arbeid De onderhandelingen zijn inmiddels begonnen op het 'hoofdkwartier' van het bedrijf in de industriële zone van Caesarea. De afvaardiging van WAC-MAAN telt naast ondergetekende als dagelijks bestuurder en de advocaat Amir Basha, twee leden van het actiecomité, de chauffeurs Tsahi Al-Karif en Shimshon Karilker. Het bedrijf wordt vertegenwoordigd door Gadi Lotan, voorheen een topbestuurder van de vakcentrale Histadrut die de laatste tijd als adviseur in arbeidsverhoudingen functioneert, een directeur personeelszaken, een hoofdmanager en een advocaat. Deze onderhandelaars van Movelei Dror kiezen voor een zakelijke benadering en hebben zich bereid verklaard te willen meewerken aan een collectieve arbeidsovereenkomst voor de chauffeurs. Het bondsteam benadrukt dat de transportsector een sleutelpositie inneemt in Israëls economie, terwijl het werk van de chauffeurs gedefinieerd is als ongeschoolde arbeid met de daaraan verbonden arbeidsvoorwaarden en lonen. Het voorstel van WAC is dan ook een landelijke herziening van het bestaande loonsysteem van de chauffeurs dat nu bestaat uit een laag basisloon met onregelmatige toeslagen. WAC beschouwt de chauffeurs als geschoolde werkers met het recht op alle daarbij behorende voorzieningen. Naar andere bedrijven Op dit moment verdienen de meeste chauffeurs, met of zonder ervaring, zo'n 70 procent van het gemiddelde loon in Israël, ondanks vaak werkdagen van twaalf uur (wettelijke lengte). Een fatsoenlijke overwerkregeling bestaat niet, met inflatie wordt geen rekening gehouden en toeslagen (premies geheten) zijn zonder enige toelichting willekeurig berekend, Daar komt nog eens bij dat de bijdrage aan zowel het pensioenfonds als een verzekering in het geval van een dodelijk ongeval en arbeidsongeschiktheid minimaal is. De eisen van de chauffeurs aan Movelei Dror zijn tweeledig. Ten eerste, de opwaardering van hun werk naar het niveau van een geschoolde arbeider met een fatsoenlijk loon en aanvaardbare sociale zekerheid. Ten tweede, de compensatie voor het onwettige loonverlies in het verleden. Volgens de berekeningen van het WAC bedraagt, afgezet tegen de wettelijke verplichtingen van Movelei Dror, het gemiddelde verlies van elke chauffeur tenminste zo'n 350 euro per maand. Bijeenkomst truckers in Ashdod, een dag na de erkenning van WAC-MAAN - Assaf Adiv, de man met het rode overhemd. Movelei Dror is één van de grootste en succesvolste vervoersbedrijven in Israël. Tot de vaste klanten behoren Ikea, Hewlett Packard, Delta, L'Oreal, Plextronics (technologie) en Pachmas (verpakkingen). Het bedrijf begon in de jaren veertig en vandaag werken er 160 chauffeurs in zware en lichte vrachtwagens, meer en minder dan vijftien ton. Het telt vier vestigingen, naast Caesarea één in de haven van Ashdod, het vliegveld Ben Gurion en in Migdal Ha'emeq (in de buurt van Nazareth). Wanneer WAC-Maan erin slaagt een collectieve arbeidsovereenkomst te sluiten, biedt dat openingen voor andere chauffeurs om na 25 jaar loonellende verbeteringen binnen te halen. Joodse en Arabische truckers Het feit dat zo'n belangrijk bedrijf WAC erkent als vakbond en vertegenwoordiger van de arbeiders is een breuk met de bestaande situatie. En die komt niet uit de lucht vallen. WAC is al vijf jaar bezig truckers te organiseren om een eind te maken aan de gure arbeidsverhoudingen en de anarchie in deze sector in Israël. Van de ongeveer 15.000 chauffeurs zijn er slechts zo'n 1.200 georganiseerd door de dominante Histadrut die hen blootstelt aan voortdurende managementmanipulaties. De tot nu toe geldende overeenkomst, een premiestelsel, houdt in dat de helft van het loon gebaseerd is op bonussen die volstrekt ongecontroleerd worden uitgekeerd. Dit stelsel is een nachtmerrie voor de Israëlische truckers en de tijd is aangebroken het op te ruimen. De ongeorganiseerde chauffeurs bestaan uit drie categorieën: Israëlische Joden, Russen die geen vloeiend Hebreeuws spreken en Arabieren. De onderlinge verdeeldheid, in combinatie met het feit dat ieder het grootste deel van de arbeidstijd alleen is, plus de grote macht van de transportbedrijven maken (vak)organisatie zeer moeilijk. Het resultaat is een repressieve wanorde, waarin de chauffeurs gedwongen worden extra uren te maken, dikwijls ver boven de wettelijke limiet. Dit brengt hun leven in gevaar en ook dat van andere weggebruikers. Toen WAC-MAAN het initiatief nam de vervoerssector te organiseren, waren deze moeilijkheden bekend. Als nieuwe vakbond werden over een periode van vijf jaar hulp en steun verleend door de (toenmalige) Nederlandse FNV Bondgenoten. Een delegatie van die bond en zijn v0oorzitter Henk van der Kolk bezochten Israël voor de start van dit project en zagen de mogelijkheden voor de opbouw van WAC-MAAN als een vakbond in het gevecht tegen de wantoestanden in de betaalde arbeid. Na veel interne discussies en studie in de periode 2007-2010 ontwikkelde WAC-MAAN zijn programma. De statuten werden gewijzigd om de interne democratie te versterken en als een onafhankelijk vakbond op te treden. In die periode mislukten verschillende pogingen om de truckers te organiseren, tegelijkertijd erkende de regionale 'arbeidsrechtbank' WAC-MAAN als een nieuwe vakorganisatie. Toch bleek het nog niet mogelijk de status van arbeidersvertegenwoordiger te bereiken en collectieve overeenkomsten af te sluiten. Tegen die achtergrond - en te midden van de actuele spanningen in Israël - is het een belangrijk feit dat Joodse en Arabische truckers zich bij WAC-MAAN hebben aangesloten. De oprichting van het arbeiderscomité in het bedrijf Movelei Dror is een belangrijke doorbraak zowel voor de chauffeurs als voor WAC-MAAN. 1 Eerder, 28 september 2015, verschenen bij http://eng.wac-maan.org.il/ met als titel "A breakthrough for WAC-MAAN after 5 years of Truckers organizing drive when Movilei Dror Company recognized it as a reperesentative union". Vertaling/bewerking: Hans Boot. Zie ook: * Nummer 100 (paperen versie)", maart 2001, Solidariteit start campagne voor WAC. * Extra 40, 30 april 2006, Overwinning van WAC. * Extra 184, 6 november 2011, Nieuwe ontwikkelingen in Israëlische vakbeweging. * Extra 211-1, 18 november 2012, Stop de oorlog in Gaza. (terug)