Armoede, werkloosheid en wanhoop in Oost-Jeruzalem Discriminerende overheidsdiensten Erez Wagner (WAC-MAAN) De onafhankelijke vakbond Workers Advice Center (WAC, Arabisch: Ma'an) organiseert Palestijnse en Israëlische arbeiders en arbeidsters en is onder meer actief in Oost-Jeruzalem. Over de daar werkzame afdelingen van het 'nationaal verzekeringsinstituut' en het 'arbeidsbureau' bracht WAC-MAAN eind november 2015 een onthullend rapport uit. De eerste ontkent aanspraken op een werkloosheidsuitkering, de tweede zet werkzoekenden in de kou. Hier de samenvattende inleiding van dit onderzoeksverslag.1 Beide overheidsdiensten schenden de formeel gestelde doelen en leggen sociale rechten, ingediende documenten en verzoeken om werk naast zich neer. Ze functioneren als bureaucratische apparaten die de hulp en bijstand waarom de Palestijnen vragen, negeren En dat in een stad met de hoogste armoedegraad van Israël. Humanitaire ramp Registratiedag voor vrouwen bij het 'arbeidsbureau' in Oost-Jeruzalem, oktober 2015. Na 48 jaar bezetting hebben de Palestijnen in Oost-Jeruzalem te maken met een humanitaire ramp. Hun aantal van 307.600 telt 119.300 personen die onder de in Israël erkende armoedegrens leven. Dat is 76 procent (voor kinderen: 83,9 procent) van het totaal aantal inwoners. Bovendien bedraagt hun gemiddelde inkomen 41,4 procent onder de armoedegrens. Deze situatie van gebrek en wanhoop draagt bij aan de golven van geweld die Jeruzalem teisteren. Volgens ons onderzoek dat in het Arabisch, Engels en Hebreeuws verschenen is. vormen de armen van Oost-Jeruzalem 13 procent van hun Israëlische lotgenoten, terwijl ze slechts 2,7 procent van het budget van het nationaal verzekeringsinstituut innen. In feite is hun een economisch vangnet ontnomen. Onze afdeling van WAC-MAAN in Oost-Jeruzalem staat elk jaar in ongeveer tweehonderd geschillen tegenover de twee diensten, daar komen dan nog de honderden kwesties bij waarin wij hulp en advies geven. De klachten en bijbehorende dossiers geven een zeer kwalijk beeld van 'sociale' diensten met een nauwelijks te evenaren praktijk van discriminatie jegens Palestijnen. Vol procedures die het gekwalificeerde mensen onmogelijk maken hun rechten te doen gelden bij het verzekeringsinstituut, terwijl het arbeidsbureau een slijtageslag voert tegen degenen die economische bescherming behoeven. Annexatie verplichtend Een voorbeeld. In een groot aantal gevallen handelt het nationaal verzekeringsinstituut van Oost-Jeruzalem in strijd met het eigen protocol. Namelijk wanneer het mensen verhindert een vordering in te dienen zonder al bij binnenkomst de volledige stapel van vereiste documenten op tafel te kunnen leggen. Dit is een schending van de bij andere Israëlische afdelingen gevolgde werkwijze. Hetzelfde geldt voor de weigering door de betrokken ambtenaren om werkzoekenden te registreren. Dat treft vrouwen in het bijzonder. Slechts bij een officiële bevestiging door het verzekeringsinstituut, voorzien van een stempel, wordt de procedure in werking gezet. Wanneer vervolgens de ambtenaren groen licht geven voor de stap naar het arbeidsbureau, bieden hun collega's van het arbeidsbureau vaak ongezond werk aan, zelfs uitgesproken ziekmakende of niet bestaande banen. Het uiteindelijke resultaat is dat 69 procent van de aanvragen voor een werkloosheidsuitkering niet gehonoreerd wordt. In de meeste gevallen geschiedt dat met de smoes dat de indieners niet de juiste procedures hebben gevolgd, formulieren missen en over onvoldoende gegevens beschikken. Israël is verplicht tot de betaling van een bijstanduitkering en de inrichting van een effectief systeem van sociaaleconomische zekerheid, omdat zij sinds 1967 de mensen van Oost-Jeruzalem geannexeerd heeft. Een verplichting die in de Israëlische wetgeving is vastgelegd. WAC-MAAN presenteert dit rapport aan degenen die verantwoordelijk zijn voor het regeringsbeleid en de uitvoering ervan door de twee overheidsdiensten in Oost-Jeruzalem. Wij doen dat in de hoop op verbeterde leef- en arbeidsomstandigheden van allen die van deze diensten gebruik (moeten) maken. 1 WAC-MAAN, "The magic circle: How income-security benefits are denied to the Palestinians of East Jerusalem" - http://eng.wac-maan.org.il/ - Maan@maan.org.il; in dit onderzoeksverslag is een aantal persoonlijke voorbeelden concreet uitgewerkt. Vertaling van de samenvatting: Hans Boot. (terug)