Verjaardagscadeau voor Hans Boot Een kameraadschappelijke hommage Solidariteit gaat over mensen. Daarin is elk mens waardevol genoeg om hem of haar niet uit te sluiten. Niet uitsluiten is daarmee een wezenlijk kenmerk van solidariteit. Echter niet elk mens levert een gelijke bijdrage aan Solidariteit. Het is evident dat er een aanleiding is om de 'primus inter pares' van Solidariteit, Hans Boot, te eren voor zijn niet aflatende werk. Echter deze aanleiding is niet relevant genoeg om haar te benoemen. Een goed lezer heeft slechts een half woord nodig. De webredactie van Solidariteit (minus Hans) vond de aanleiding gepast genoeg om het initiatief te nemen hem op een voetstuk te plaatsen. Iets waar hij thuishoort, echter waarvan hij zelf zal zeggen dat het hem niet past. We hebben een aantal mensen uit zijn naaste omgeving gevraagd een bijdrage te leveren, waarop een ieder gretig ingegaan is. De lengte is niet dusdanig groot dat Solidariteit het als een feuilleton gaat uitbrengen. De verdiensten van Hans zouden het wel rechtvaardigen, maar de kracht van de geste zou daarmee verminderen. Als er mensen zijn die kritiek hebben op Solidariteit en menen iets te moeten toevoegen, als compliment aan de rol van Hans, dan kunnen ze altijd een ingezonden stuk naar de redactie sturen. De contribuanten volgen op alfabetische volgorde dat benadrukt in dit geval de gelijkheid onder de ondergeschiktheid van onze primus inter pares. Van Marcel van der Linden Beste Hans, De vakbeweging is aan je hart gebakken. Met een indrukwekkende vasthoudendheid en altijd zoekend naar lichtpuntjes heb je de afgelopen decennia een cruciale rol vervuld in de Nederlandse linkse vakbondsoppositie. Als je promotor heb ik bovendien heel wat jaren met eigen ogen kunnen zien hoe serieus en gewetensvol je ontwikkelingen in de arbeidersbeweging afweegt en bestudeert. Geïnspireerd door jouw betrokken, maar kritische, houding zal ik proberen enkele dingen te zeggen over de wereldarbeidersbeweging. [zie extra 337–3] Wat ik te melden heb, is niet optimistisch, maar ik denk dat er wel licht gloort aan het einde van de tunnel. Beste Hans, bij de opbouw van de nieuwe arbeidersbeweging zal het hoognodig zijn lessen te trekken uit het verleden. Jouw activiteiten van de laatste veertig jaar hebben al heel wat van die lessen expliciet gemaakt. Daarop kunnen wij met zijn allen (jij incluis) de komende jaren voortbouwen. Dankjewel! Van Rob Lubbersen DE GROTE VREUGDE (Pablo Neruda) De schaduw die ik nakeek hoort me al niet meer Ik bezit de duurzame vreugde van de mast de erfenis van de bossen, de wind van de weg en een vastberaden dag onder het aardse licht. Ik schrijf niet opdat andere boeken me gevangen zouden houden noch voor bloeddorstige leerlingen van lelie, maar voor eenvoudige inwoners die water en maan vragen, elementen van de onveranderlijk orde, scholen, brood en wijn, gitaren en werktuigen. Ik schrijf voor het volk, hoewel het met zijn landelijke ogen mijn poëzie niet kan lezen. Het ogenblik zal komen dat een regel, een toon die mijn leven beroerde, hun oren zal bereiken, en dan zal de boer zijn ogen opslaan, de mijnwerker zal glimlachen terwijl hij stenen houwt, de smidsknecht zal zijn voorhoofd afwissen, de visser zal beter de schittering zien van een vis die spartelend zijn handen verbrandt, keurig, pas gewassen, geurend naar zeep zal de monteur mijn gedichten bekijken, en misschien zullen zij dan zeggen: "Hij was een kameraad". Dat is genoeg, dat is de kroon die ik verlang. Ik wil dat bij de uitgang van fabrieken en mijnen mijn poëzie verknocht is aan de aarde, aan de lucht, aan de overwinning van de mishandelde mens. Ik wil dat een jongen in de taaiheid die ik schiep, met traagheid en metalen, als een kooi, als hij haar opent, oog in oog, het leven vindt, en als hij zijn ziel drenkt, dat hij de rukwinden aanraakt die mijn vreugde uitmaakten, op de stormachtige hoogte. Uit: Canto General (1949) Van Sjarrel Massop Hans, Bijna veertig jaar geleden bij het prille begin van mijn inplanting in de industrie, deed ik naïef de suggestie dat jij, Hans, zich ook politiek zou moeten gaan organiseren. Je dacht er over na en sloeg wijselijk het aanbod af. Het uiteindelijke perspectief voor een strijdbare solidaire vakbeweging lag toen al niet in een uniforme benadering, maar in de pluriformiteit. Dat is een belangrijke kracht van je. Als weinig anderen weet je politieke verhoudingen te analyseren op een kritische manier, zonder daarbij de Solidariteit uit het oog te verliezen. Onafhankelijk denken is daarbij een kracht die je tot in de finesses ontwikkeld hebt. Conventies zijn taboe voor je, zeker partijpolitieke alsook vakbondspolitieke. Systematisch probeert je ze uit te bannen. Het zijn mensen als jij, Hans, die door hun onafhankelijke denken, originaliteit, de linkse beweging verder hebben geholpen en verder kunnen helpen op weg naar een andere samenleving gebaseerd op solidariteit. Dat maakt me jaloers, maar ook tegelijk ook trots, om zo met je te mogen samenwerken en van je te leren. Van Jan Willem Stutje Hans, Onze vriendschap is zo oud als Methusalem. Ik ben de tel kwijt, maar 35 jaar lijkt me niet overdreven, zeven keer de duur van de oorlog, net zo oud als Ivanka Trump en Jared Kushner. Bij de laatsten terug bij de eerste: fire and fury. Hoeveel hekatomben gaan we nog beleven? Mag ik jou jarige vriend vragen nog een tijdje mee te gaan, niet om de honderd te bereiken, wel om de waanzin te stoppen. Ik zal goed voor je blijven zorgen, zodat het je aan niets ontbreekt: om de pen te slijpen, het verstand te scherpen en een uitweg te wijzen. De weg buigt altijd naar links, aan weerszijden ravijnen. Ik blijf je op gevaren attenderen. Van Jan Taat Na een vergadering van BIVAK (Breed Initiatief voor Verdergaande Akties tegen Kruisraketten) vroeg Hans me of ik nauwer bij Solidariteit betrokken wilde zijn. Dat is nu ongeveer dertig jaar geleden. Het zijn leerzame en inspirerende jaren geworden met redactie-bijeenkomsten waarnaar ik nog steeds uitkijk. Hans speelt daar vanzelfsprekend een centrale rol in met verhelderende inzichten en verrassende invalshoeken. Als resultaat rolde de papieren Solidariteit van de pers, de digitale verschijnt na een paar klikken op je scherm en een zeker gevoel van tevredenheid blijft achter. Dat laat onverlet de vraagtekens die je bij de strijdbaarheid van de vakbeweging kan blijven stellen. Als ik wat mag wensen, Hans, is dat we nog vele jaren verdergaan met Solidariteit. Van Jaap Terpstra Mijn eerste contact met Hans dateert uit 1978. Per abuis had de PoPa een sociaaldemocraat aangesteld. Hans had met bekwame hand de Socialistische Freistaat PoPa gesticht. Helaas van beperkte duur, de goede geschiedenis van de school dient alsnog beschreven te worden, Jan Willem voel je geroepen! Ik leerde Hans via de PoPa nader kennen. Ik raakte onder de indruk van zijn analyses: zijn vermogen om de complexheid van de maatschappelijke werkelijkheid in een samenhangend betoog binnen het marxistische denkkader vorm te geven. Hans deed en doet dat op een strikt wetenschappelijke wijze. Soms raakte ik wel eens vervreemd van zijn bijna ijzeren logica, uitgedrukt in een uiterst kritische benadering van het handelen van vakbeweging en de linkse politieke partijen. Hans houd je bij de les en scherp, zei Johan Stekelenburg een keer tegen mij toen ik hem vroeg als voorzitter van een forum. Hans, ik ben je in de loop der tijd ook als mens gaan waarderen: je warmte en betrokkenheid bij het wel en wee van je vrienden. Met Joop Zinsmeister vormen we inmiddels een illuster trio dat al decennia lang ééns per drie maanden gezamenlijk gaan eten en drinken om onze analyses van de maatschappelijke ontwikkelingen te omkaderen. Je bent daarbinnen een inspirerend middelpunt. Moge dit trio nog jaren bestaan. Van Herre de Vries Hans, van harte! Een mijlpaal bereikt. Met een open, frisse blik, meer gericht op heden en toekomst dan verleden, zit het leven vol mijlpalen. Het is slechts de vraag aan welke we uitzonderlijke aandacht willen schenken. Dit is er wel één waarvan wij meenden er een accent op te mogen leggen. Hopelijk waardeer je dat. Het is inmiddels een jaar of zestien geleden dat we elkaar voor het eerst ontmoetten, de periode na nummer 100. Aanvankelijk waren er de vergaderingen van de tweede ring. Bijeenkomsten in huiselijke sfeer, waar vrij en dan weer ‘to-the-point’ werd gesproken over de inhoud van het aanstaande nummer van Solidariteit, blad voor een strijdbare vakbeweging. Inspirerende bijeenkomsten. Na een dag werken in de boekbinderij, schoof ik 's avonds aan en passeerde de hele wereld de revue, waarna onderlinge afspraken en toezeggingen volgden. Dat waren gesprekken zoals ik die maar op weinig andere plaatsen voerde en dat bovendien met mensen die goed ingevoerd waren in de vakbondspraktijk en een leven (langer dan het mijne) aan verhalen en ervaringen met zich meedroegen. Daarin te kunnen delen, daaruit te kunnen putten, was waardevol. Het heeft bijgedragen aan mijn ontwikkeling, mijn ideeënwereld. De overgang van het papieren blad naar het webzine was spijtig, maar begrijpelijk en bood nieuwe mogelijkheden. De frequentie van de bijeenkomsten en het contact namen af, maar de sfeer is in de kern hetzelfde gebleven. Daarmee is Solidariteit nog steeds van grote waarde in mijn leven, om geïnformeerd én geëngageerd te blijven. Jij vervult in onze groep een toch wel uitzonderlijk te noemen rol, als (ver)binder, coördinator, iemand die lijnen uitzet. Soms lijkt het me eenzaam en wat solistisch. Jouw mening, je noeste (redactionele) arbeid, waarbij je je eigen hoge niveau nastreeft, is niet alleen van groot belang om het constante niveau te waarborgen van de stukken op onze webstek. Het draagt ook bij aan de kwaliteit van onze bijeenkomsten. Deze samenwerking zet ik nog graag lang voort. Bedankt! Van Ab de Wildt Gefeliciteerd beste Hans, allereerst natuurlijk voor het feit dat je al zo lang actief bent voor Solidariteit. Voor het behalen van een rond getal qua leeftijd hoeft alleen de tijd voorbij te gaan. Tijdverspilling komt in je woordenboek niet voor. Altijd actief geweest en nog. Hopelijk voor nog vele jaren. Sinds ik met Solidariteit in aanraking kwam en daardoor ook met jou is er veel gebeurd. En elke gebeurtenis verandert de wereld. En het zijn mensen, individuen, onbekenden en onbenoemden die de geschiedenis vorm gegeven hebben en geven. Jouw eerste insteek voor de dikke pil die je zou gaan schrijven als ik het me goed herinner en die me erg aansprak. De naamgevers van herkenningspunten in de geschiedenis zijn vaak onze vijanden. Moordenaars, verkrachters, rovers, uitbuiters, missionarissen, racisten, kolonisatoren, imperialisten, veroveraars. En onder hen bekende namen of rangen, koningen, keizers, generaals, pausen, ridders, kapitalisten. Gelukkig heb jij altijd in je ideeën en geschriften de kant gekozen van de onbenoemden, onbekenden, werkers, arbeiders, onderdrukten. Daarvoor krijg je van mij in ieder geval de erkenning en waardering en voel ik me bevoorrecht om je te kennen. Houd vol en nog vele jaren. Van Joop Zinsmeister Toen ik dertig jaar terug begon met lesgeven aan het Karthuizerplantsoen leerde ik je kennen als collega met een groot vermogen voor kritische analyses op vele terreinen, zowel het onderwijs als de arbeid als het leven betreffende. Jij had al een aantal roerige jaren op school achter de rug en we hebben samen nog vele bijzondere fenomenen meegemaakt. In die tijd leerde ik via jou Solidariteit kennen, waarvoor je mij later verzocht om jaarlijks een column te schrijven. Vanaf dat moment werd mij helder vanuit je commentaar dat je scherpe vragen weet te stellen en verrassende opmerkingen weet te plaatsen, die altijd hout snijden en ertoe leiden dat mijn teksten voor Solidariteit en ook andere publicaties, zoals mijn proefschrift, leesbaar worden en preciezer verwoorden wat ik wil zeggen. Na je pensionering houden jij, Jaap en ik onregelmatig terugkerende plezierige avonden waar we geen enkel onderwerp schuwen om te bespreken. Ik hoop dat we daarmee en met Solidariteit nog lang door kunnen gaan.