welkom
extra
Solidariteit

Kernwapens zijn de wereld nog niet uit en ook niet uit Nederland

Vijfendertig landen saboteren het non-proliferatie verdrag

International Campaign to Abolish Nuclear Weapons 1

Onderzoek toont aan dat de vijf kernwapenlanden niet voldoen aan de verplichting van het non-proliferatie verdrag (NPV) tot nucleaire ontwapening, terwijl ze het wel ondertekend hebben.2 Dat ondermijnt en bedreigt het succes van het NPV in de toekomst. Dertig landen maken gebruik van de atomaire paraplu van de kernwapenlanden. Daarmee houden ze kernwapens in stand en maken de modernisering van massavernietigingswapens mogelijk.

De meerderheid van landen in de wereld ziet af van kernwapens. Ongeveer 80 procent van alle landen wijst kernwapens in hun militaire strategie als optie af. Kernwapenvrije veiligheid is de norm, niet de uitzondering.

Ondermijning verdrag

Alle kernwapenmogendheden zijn bezig hun nucleaire wapens te moderniseren of uit te breiden. Ze willen hun kernwapens houden en laten niet zien serieus bezig te zijn met nucleaire ontwapening.
Tekening van klok die op vijf voor twaalf staat
Doomsday Clock, van zes voor twaalf in 2012, nu twee voor
twaalf, https://nl.wikipedia.org/wiki/Doemdagklok
Dat zegt Beatrice Fihn, algemeen directrice van International Campaign to Abolish Nuclear Weapons. Kernwapenlanden hebben gevaarlijke en escalerende strategieën aangenomen. Sommige uiten explicite bedreigingen om met hun massavernietigingswapens zonder onderscheid burgers te doden. Deze opstelling voldoet niet aan de doelstellingen van het NPV en overtreedt artikel VI van het ontwapeningsverdrag. De onwil van een aantal partijen om te voldoen aan de verplichtingen - met algemene stemmen aangenomen tijdens de evaluatieconferenties in 1995, 2000 en 2010 - ondermijnt de geloofwaardigheid van het verdrag.

Het alomvattend kernstopverdrag (Comprehensive Nuclear Test Ban Treaty) is nog niet van kracht, omdat 44 landen het niet ondertekenen.. De onderhandelingen over het verdrag dat de productie van splijtingsmateriaal voor wapens verbiedt (Fissile Material Cutoff Treaty), zijn nog niet van start gegaan. De bilaterale onderhandelingen over wapenbeheersing tussen de Verenigde Staten en Rusland zijn gestopt en nuttige maatregelen om risico's van een kernoorlog door technisch falen te verminderen zijn volledig uit beeld.

Landen die kernwapens in stand houden

Een aanzienlijk aantal niet-kernwapen mogendheden maakt de nucleaire wapenrace mogelijk en ondermijnt het NPV door steun aan de uitgebreide nucleaire afschrikking.

  • Dertig niet-kernwapen landen baseren expliciet hun defensiestrategie mede op het mogelijke gebruik van kernwapens door bondgenoten. Zij ondermijnen het NPV.
  • Vijf van de dertig hebben kernwapens van bondgenoten op hun grondgebied, waaronder Nederland.
  • Vele van deze landen nemen regelmatig deel aan militaire oefeningen waar de inzet van kernwapens wordt nagebootst.
  • Een aantal private ondernemingen, waarvan sommige hun hoofdkantoor in niet-kernwapenlanden hebben zoals Italië en Nederland, is betrokken bij het ontwerp en de productie van kernwapens.

Afbeelding van FNV stikker Geen bommen maar banen.FNV stikker Geen bommen maar banen.
FNV stikker Geen bommen maar banen.
Kernwapenlanden en landen onder hun paraplu houden de afhankelijkheid van kernwapens in stand en vergroten die zelfs. Dat is in tegenspraak met de verplichting die in 2010 is aangegaan via actie 5 van het NPV actieplan om de rol en het belang van kernwapens in alle militaire en veiligheidsconcepten, doctrines en strategieën terug te dringen. Deze landen dragen een enorme verantwoordelijkheid voor de huidige toestand van de kernwapenrace. Ze zijn medeplichtig aan het verhoogde risico van het gebruik van kernwapens.

Verdrag over kernwapenverbod

Na de laatste vergadering van de evaluatiecyclus van het NPV, hebben 122 landen het verdrag tot kernwapenverbod opgesteld en aangenomen. Dit verdrag (Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons, TPNW) is een inspirerende inspanning om artikel VI van het NPV uit te voeren. De kernwapenlanden en een aantal van hun bondgenoten hebben echter hun best gedaan het historische verdrag zwart te maken en druk uitgeoefend om het niet te ondertekenen en om artikel VI van het NPV niet uit te voeren.
Bij elkaar 154 van alle 195 landen op de wereld (80 procent) voeren een beleid dat overeenstemt met de belangrijkste maatregelen in het TPNW en de doelstellingen en verplichtingen van het non-proliferatie verdrag. Ongeveer veertig landen (20 procent) houden vast aan beleid of activiteiten die strijdig zijn met de beperkingen die artikel I van het TPNW oplegt. Daarmee ondermijnen ze de visie van een kernwapenvrije wereld en de uitvoering van het NPV. Nederland stemde tegen het TPNW.3

Beatrice Fihn concludeert:
Landen die het TPNW nog niet hebben ondertekend, moeten het verdrag ondertekenen en ratificeren om hun verplichtingen van het NPV waar te maken. Strenge maatregelen tegen kernwapens - en niet alleen tegen het gebruik, maar ook tegen het bezit - zijn nodig om de nieuwe kernwapenrace en het eindeloze bezit van kernwapens door sommige landen tegen te gaan.

Foto ICAN: mensen met spandoek “Sign the nuclear weapons ban treaty
Foto ICAN.

1 ICAN, Research: 35 states are sabotaging the NPT, 23 april 2018, http://www.icanw.org/campaign-news/new-research-35-states-are-sabotaging-the-npt. Vertaling/aanvullingen over Nederland: Jan Taat. (terug)
2 ICAN BRIEFING, These 35 States are Sabotaging the NPT: 5 Nuclear States and 30 Enablers, 19 april 2018, http://www.icanw.org/wp-content/uploads/2018/04/ICANNPA-BRIEFING-NPT-COMPLIANCE1.pdf (terug)
3 PAX blij met wereldwijd kernwapenverbod, 7 juli 2017, https://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/pax-blij-met-wereldwijd-kernwapenverbod (terug)