extra
Vakbond en MilieuWatercrisis in KaapstadJan Taat Verschillende kranten schreven afgelopen maand over de watercrisis in Kaapstad (Zuid-Afrika), zie bijvoorbeeld Bram Vermeulen in de NRC van 16 januari 2018. De stuwmeren die de gemeente Kaapstad (4,3 miljoen inwoners in 2018) van water voorzien, zijn bijna leeg. Als het peil te laag is, zal de stad de waterleiding afsluiten en op tweehonderd plaatsen water uitdelen. Dat wordt Day Zero genoemd en bij het huidig watergebruik is dat 16 april.1 Nu is het in grote delen van Afrika al heel lang Day Zero, maar dit is een grote stad in een relatief ontwikkeld land. Dat leidt onmiddellijk tot de vraag hoe het zover heeft kunnen komen. Daarover en de activiteiten van de Zuid-Afrikaanse vakcentrale Cosatu gaat het hier. Leeglopende stuwmerenVolgens de burgemeester van Kaapstad, Patricia de Lille, is de oorzaak simpel: drie jaar droogte. Niemand kon dat voorzien en dus kan niemand haar iets verwijten. Misschien is het de schuld van de klimaatverandering. Vrijwel al het water voor Kaapstad is afkomstig uit stuwmeren in de bergen. De cijfers in dat gebied bevestigen het gebrek aan regen.2 De laatste drie jaar (2015/2017) waren erg droog, vorig jaar zelfs extreem droog.
Het gevolg is dat in de natte winter (mei/augustus) de stuwmeren niet meer geheel worden gevuld. Vorig jaar was aan het einde van de winter de voorraad nog maar 40 procent van het maximum. Op 1 februari 2018 was de voorraad 23 procent. Day Zero wordt afgekondigd bij een voorraad van 13,5 procent. De laatste 10 procent in de stuwmeren is onbruikbaar. Gebrekkig bestuur
Voor Patricia de Lille was de wens de vader van de gedachte. Onpopulaire beslissingen heeft ze voor zich uit geschoven. Daar waar hard ingrijpen in het watergebruik nodig was, bleef ze hopen op regen en kwam ze niet verder dan vrijblijvende adviezen aan particulieren om te bezuinigen. Voor particulieren die veel water gebruiken, zijn de prijzen weliswaar gestegen, maar de rijken zullen daar niet wakker van liggen. Bedrijven en landbouw (druiven) worden de hand boven het hoofd gehouden. De landbouw gebruikt 39 procent van het water uit de stuwmeren en heeft tot nu toe nauwelijks bezuinigd.4 Projecten voor dure aanvullende watervoorziening (ontzilting zeewater, grondwater) zijn gestart, maar zullen niet op tijd een bijdrage kunnen leveren. COSATUHet Congress of South African Trade Unions (Cosatu) heeft zich vorig jaar uitdrukkelijk gemengd in de discussie over de watercrisis. Via de Nationale Raad voor Ontwikkeling en Arbeid (National Economic Development and Labour Council, een soort SER) is gepoogd de verschillende overheden onder druk te zetten om gezamenlijk actie te ondernemen. Cosatu voerde aan dat door het wanbeleid de voorziening van een eerste levensbehoefte (water) aan haar leden in gevaar is gekomen. Deze actie kreeg veel pers, net zoals open brieven naar de burgemeester, de premier van de provincie en Zuid Afrikaanse president Zuma. Om de sfeer te proeven: Beste kameraad Zuma, We weten dat we hebben gevraagd af te treden, maar je bent nog steeds president en daar hebben we er maar één van. We moeten een urgent probleem onder je aandacht brengen. De watercrisis in Kaapstad zal leiden tot oorlog en doden … Cosatu klaagt in de brief over het gebrekkig stadsbestuur, de magere samenwerking tussen de burgemeester en provincie, de onwil van de gemeente om samen met ngo's (omdat die ANC georiënteerd zouden zijn) het waterverbruik te verminderen en de corruptie in het ministerie van Water en Afvalwater. De conclusie is dat Zuma en het ministerie van Financiën rechtstreeks in Kaapstad moeten ingrijpen.15
|
