Uit: Megaphone Journal, onafhankelijk webzine vakbeweging Victoria Australië 1

Strijd voor ziekengeld flexwerkers

Judy Kua 2

Wanneer in naam van 'flexibilisering' bedrijfswinsten voorrang krijgen boven de gezondheid van arbeid(st)ers, gaat dat ook ten koste van hun bescherming tegen de gevolgen van COVID-19. We weten dat vorig jaar in Victoria [deelstaat in Australië met Melbourne als hoofdstad] 80 procent van de besmetting door het corona virus op de arbeidsplaats plaatsvond. Dat is niet omdat arbeid(st)ers het advies in de wind slaan om bij symptomen niet naar hun werk te gaan. Nee, ze hebben te maken met structurele problemen in ons economisch systeem dat hen voor de onmogelijke keuze stelt tussen 'brood op de plank' en thuis te blijven om virusverspreiding te voorkomen.

Onzeker werk is een algemeen probleem in Australië. Een flexwerker die een dag vrij neemt, verliest zijn of haar ploegentoeslag en loopt het risico op een slechte aantekening bij de baas. Een 'rijder' bij een besteldienst die een dag ziek is, krijgt al gauw minder werk toebedeeld. In het algemeen heeft een flexwerker weinig te kiezen, terwijl voor velen onzeker werk geen keuze is. En dat terwijl de president van Victoria Dan Andrews de uitspraak deed dat onzeker werk giftig is.

Onbeschermde arbeidsverhoudingen

Werkende mensen willen hun gemeenschap beschermen. We willen dat onze buren en de plaatselijke bevolking gesteund worden, het normale terugkeert en ons leven weer op gang komt. Maar de vraag is wat hebben de mensen te kiezen, wanneer de federale regering niets doet aan het herstel van de werkloosheidsuitkering op het moment dat de helft van de bevolking te maken heeft met een lockdown. De vakbeweging in Victoria zag deze vraag al mijlen ver aankomen en pleitte daarom krachtig bij de regering om de ontstane inkomenskloof te dichten. En we wonnen. Eind 2020 kondigde de federale regering aan een plan in werking te zetten dat flexwerkers bij vijf dagen ziekte financieel volledig compenseert of een zorgverlof biedt.
Zouden flexwerkers eerder de keuze hebben gehad tussen betaald worden om te kunnen leven of hun gemeenschap te beschermen door thuis te blijven, zij zouden niet meer nodig zijn.

Een voorbeeld. Bij een bedrijf in New South Wales (KFC) dat online bestelde maaltijden levert, testten juli van dit jaar twaalf rijders positief bij Covid. Ze stonden buiten op werk te wachten. Onbeschermd. Geen unieke situatie.
Veel laagbetaalde flexwerkers kunnen geen kant op, ze zijn zo hun werk kwijt en de verantwoordelijke, politieke bestuurders in New South Wales kiezen recht toe recht aan voor de bedrijfsbelangen en riskeren massale besmettingen.
De 'chief' gezondheidsfunctionaris in New South Wales, Kerry Chant, typeerde de omstandigheden bij KFC als illustratief. De betrokken 'flexers' kregen het verwijt te horen geen sociale afstand te houden, geen mondmaker te dragen, onverantwoorde risico's te nemen. Maar, zo stelde Chant: die benadering is onjuist, de flexwerkers zijn niet het probleem bij de verspreiding van het virus, maar de ongelijke verhoudingen in vele sectoren zijn structureel en door de federale regering ter kennisgeving aangenomen. Met als gevolg een een 'verlies-verlies' situatie, kenmerkend voor de oproeparbeid.

Vast werk

Het genoemde 'compensatieplan' is een stap voorwaarts, maar zal het federale systeem niet redden, maar de regering van de staat Victoria en de actieve vakbeweging aldaar nemen de leiding om op allerlei manieren te laten zien dat de werkende bevolking meer dan genoeg heeft van onveilige en onzekere arbeid. We laten dan ook voortdurend zien dat we ons zorgen maken over de gezondheid van onze gemeenschap en er alles aan doen om de kwalijke gevolgen van de ongeregelde arbeid te minimaliseren en de risico's van het virus in het bijzonder. Laat heel Australië dat weten.

Dat geldt met name voor het standpunt van president Dan Andrews:
Over oproeparbeid, flexwerk is niks positiefs te zeggen. Ook niet als het virus verslagen is. De ongeregelde arbeid bedreigt onze gezondheid op de korte en de lange termijn. Dat betekent minimaal een wettelijk geregelde ziekengeldverzekering en uitbreiding van het federale plan met 'vast werk' als basis van de arbeidsverhoudingen.