Demonstratie klimaat en rechtvaardigheid - 12 november 2023
De urgentie van de klimaatcrisis
Harry Peer
De klimaatklok slaat twaalf, schreef Naomi Klein zeven jaar geleden in "Nee, is niet genoeg". Vrijwel alles gaat sneller dan de klimaatveranderingsmodellen hebben voorspeld, inclusief het afkalven van ijs aan de Noordpool, de instorting van ijsvelden, de opwarming van de oceaan, de stijging van de zeespiegel en de verbleking van de koraal. De volgende keer dat kiezers in landen van de hele wereld naar de stembus gaan, zal er meer ijs gesmolten zijn, zullen er meer kustgebieden verdwenen zijn gegaan, zullen meer planten- en diersoorten uitgestorven zijn.
Op 22 november 2023 gaan de burgers in Nederland naar de stembus. We hebben de keuze uit 26 partijen. De omslag naar een duurzame en rechtvaardige samenleving is nodig. Dat betekent: kies voor een politieke partij die de klimaatcrisis en sociale rechtvaardigheid, nationaal en internationaal serieus neemt. Het kan niemand dit jaar en voorgaande jaren ontgaan zijn: de extreme weersveranderingen, de afschuwelijke hitte, de langdurige droogte, de verwoestijning, de aanhoudende regen, de overstromingen, de gigantische bosbranden, de achteruitgang in de biodiversiteit. Als gevolg hiervan zwermen klimaatvluchtelingen over de wereld.
Actie
Vijftig jaar geleden wees het rapport "Grenzen aan de groei" van de Club van Rome al op de vergaande negatieve gevolgen van de overdadige westerse consumptiestijl, waaronder de uitputting van grondstoffen. Op Klimaatconferenties wordt al vele jaren aangedrongen op de terugdringing van CO2 en stikstof. De fossiele industrie moet worden aangepakt. Het grote publiek en politici moeten van de urgentie van de klimaatcrisis en de noodzaak van energietransitie worden doordrongen. Dat kan via de rechter. Dat kan op aandeelhoudersvergaderingen van Shell. Dat kan via spannende acties van Greenpeace, Extinction Rebellion of Milieudefensie.
Dan hebben we een overheid die het hele jaar door voor Sinterklaas speelt voor een aantal ondernemingen. Wel ten koste van ons belastinggeld. Zo nodig moet er maar een weg worden geblokkeerd om de aandacht te vestigen op de krankzinnige gewoonte om vervuilende bedrijven te faciliteren met miljarden subsidies en belastingvoordelen.
Begin september ben ik daarom een kijkje gaan nemen bij de A12 in Den Haag. Al maanden van tevoren kreeg ik aansporingen van milieuorganisaties en de FNV om mee te doen aan de Klimaatdemonstratie op zondag 12 november 2023 in Amsterdam. Vanzelfsprekend deed ik mee, net als eerdere keren. Van de vorige klimaatmars herinner ik me dat we in de stromende regen liepen. Dat mocht de pret overigens niet drukken. Deze keer troffen we het. Een mooie dag, tussen vele regenachtige dagen was het nu droog, met af en toe een zonnetje dat op ons gezicht scheen. De kans om wat foto's te maken.
Een inspirerende wandeling
Op de Dam schoof ik aan bij andere demonstranten. Ik was niet de enige, 85.000 deelnemers, vernam ik later. En daar gingen we: over het Rokin, door de Vijzelstraat en de Vijzelgracht, de Weteringschans, het Leidseplein en met een boog naar het Museumplein. Een dik opgepakte en opgewekte massa, komend vanuit heel Nederland en zelfs daarbuiten, alle leeftijden, opa's en oma's, gezinnen, vaders en moeders, soms met een baby aan de borst geklemd, honderden omhoog gestoken borden, vlaggen, spandoeken met de meest creatieve teksten en tekeningen erop. Op bruggen en op de hoek van straten toegezongen en gespeeld door koren en bandjes.
Opgevangen tijdens de lange wandeling in de stad: op sommige kwesties lijkt zich al een meerderheid af te tekenen in de politiek. Lelystad Airport gaat niet open, de veestapel moet worden teruggedrongen, we moeten zo snel mogelijk stoppen met de grootschalige bioindustrie. Op het Museumplein maakten we kennis met Greta Thunberg, die laten we het vriendelijk noteren, niet aan ieders verwachtingen voldeed. Maakt niet uit. Dit was een belangrijke dag voor de klimaatbeweging in ons land.
