Actie tegen genocide Gaza
Europese havenarbeiders weigeren wapens te laden
Rafeef Ziadah en Katy Fox-Hodess (1)
Als antwoord op de voortgaande genocide in Gaza weigerden havenarbeiders van de Confédération Générale du Travail (CGT) op 4 juni 2025 wapens voor Israël te laden in de haven Fos-Marseille. Door hun actie moest het schip vertrekken zonder de dodelijke lading.
Marseille was niet de enige plaats van actie. In Genua (Italië) eisten havenarbeiders een inspectie van hetzelfde schip en dreigden het te blokkeren als wapens werden gevonden. Ook in de Italiaanse havens in Salerno en Scilla veroorzaakte het schip protesten. Sophie Binet, de secretaris-generaal van de CGT, riep de Franse regering op onmiddellijk de leverantie van wapens aan Israël te stoppen.
Het verzet is geen eenmalige gebeurtenis, maar staat in de jarenlange internationalistische, anti-militairistische en anti-imperialestische traditie van de havenwerkers. De gecoördineerde blokkades tegen wapens voor Saudi Arabië in 2019 zijn daar een voorbeeld van.
Europese havenwerkers
Als organizers voor Workers in Palestine ondersteunen we vakbondsactivisten over de hele wereld die solidariteit met Palestina opbouwen. Een aantal van de krachtigste acties die we de laatste tijd in de globale vakbeweging zien, zijn die van de Europese havenwerkers.
De European Dockworker Council (EDC), een onafhankelijke organisatie van veertien basisgroepen van havenbonden in twaalf landen, organiseerde in november 2023 een gecoördineerde actiedag tegen oorlog en voor wereldvrede. Dat leidde tot verdere actie. Havenarbeiders in Barcelona kondigden aan dat ze geen wapens voor Israël behandelen. En in oktober 2024 blokkeerden Griekse havenwerkers in Piraeus een schip met wapens.
Zweedse zesdaagse
De langste actie vond plaats in het begin van dit jaar. Een grote meerderheid (68 percent) van de leden van de Swedish Dockworkers Union (Zweedse Havenwerkers Bond, SDU) stemde voor een zesdaagse boycot van alle militaire vracht van en naar Israël. De boycot was geheel legaal: de Zweedse rechtbank voor arbeidsgeschillen stemde unaniem met de actie in. Op de dag van deze juridische overwinning werd Erik Helgeson, woordvoerder en vicevoorzitter van de SDU, door zijn werkgever Gothenburg RoRo Terminal ontslagen. Zijn ontslag was een schaamteloze wraakactie en een aanval op het recht van organisatie en het recht om zinvolle politieke actie te voeren.
De Zweedse havenwerkers lieten het er niet bij zitten. Na afgebroken cao-onderhandelingen, gingen ze afgelopen mei in staking met onder andere de eis voor meer bescherming van bondsvertegenwoordigers. Tegelijkertijd hebben ze een rechtszaak tegen de werkgever aangespannen en een groeiende beweging in Europa opgebouwd voor de weder aanstelling van Erik Helgeson.
Havenwerkers over heel Europa hebben solidariteitsacties gevoerd met de Zweedse stakers. Belgische havenarbeiders van het Algemeen Christelijk Vakverbond in Gent en Zeebrugge weigerden een schip - geladen door stakingsbrekers in Gothenburg - af te handelen.
Lange adem
Al deze activiteiten ontwikkelen zich, terwijl de aanval van Israël op Gaza doorgaat met als medeplichtigen de Verenigde Staten en andere westerse landen die doorgaan met wapenleveranties aan Israël. Hele gemeenschappen zijn gereduceerd tot puin door de dagelijkse bombardementen. De Palestijnse vakbondsmensen die in Gaza zijn achtergebleven, werken zich een slag in de rondte om hun gemeenschappen in leven te houden: soepkeukens bemensen, onderlinge hulp verlenen en het essentiële werk van vakbonden in tijden van crisis uitvoeren.
Blokkades door havenwerkers vallen op als de meest concrete en ontregelende vorm van solidariteit die werkers kunnen voeren tegen regeringen die weigeren iets te doen. Havenwerkers laten zien wat er voor nodig is om voortdurend verzet te plegen tegen oorlog en onderdrukking. Het gaat er nu om te zorgen dat zo'n solidariteit niet bijzonder is, maar ingebed een onderdeel is van de vakbeweging zelf. Op die manier zijn werkers klaar om acties te ondernemen, niet alleen korte prikacties maar ook om langdurig druk uit te oefenen.
Om de campagne voor de hernieuwde aanstelling van Erik Helgeson te ondersteunen, zie onze website. Financiële ondersteuning kan via gofundme.com. Ga naar Workers in Palestine om te zien hoe je in je bond voor Palestina initiatieven kunt nemen.
(1) Rafeef Ziadah is een Palestijnse vakbondsactivist, organizer voor Workers in Palestine en docent in Kings College in Londen. Katy Fox-Hodess is de directeur voor onderzoeksontwikkeling van het centrum voor Decent Work in de universiteit van Sheffield en onderzoekt de solidariteit van havenwerkers met Palestina. Eerder, 12 juni 2025, gepubliceerd in Labor Notes. Vertaling Jan Taat.
