Nog een kleine twee maanden en het boek van Solidariteit komt uit "Globaliserende arbeid en stagnerende vakbeweging" Hans Boot, 3 april 2005 "Globaliserende arbeid en stagnerende vakbeweging" zal niet de titel zijn van het boek dat Solidariteit in mei uitbrengt. Overigens, mochten onze berichten over het boek mensen op een idee voor een aansprekende titel brengen, vandaag is een prijsvraag geopend met voor de winnaar een gratis boek. We wijzen deze titel niet af vanwege de gesuggereerde inhoud, want alle vier de elementen komen uitvoerig aan bod. Het boek geeft namelijk veel aandacht aan de globaliserende economie en dus arbeid en aan een vakbeweging die internationaal meer papier dan actie is en nationaal behoorlijk in het slop zit. Maar we zoeken een pakkende titel waar gemakkelijk naar te verwijzen is. Zoals bijvoorbeeld "Het kapitaal" of "De pest". Globalisering, dus. Zoals weinigen zullen bestrijden, beperkt de globalisering de nationale ruimte voor een onafhankelijk beleid en democratische controle. Maar, stelt Robert Went in zijn bijdrage, "op afzienbare termijn" is geen mondiaal instituut te verwachten dat voorziet "in sociaal beleid, publieke goederen en milieunormen". "De krachtsverhoudingen tussen kapitaal en arbeid vinden hun weerspiegeling in de ongelijkmatige, mondiale regulering die eerst en bovenal is gericht op het mogelijk maken van internationale handel, financiële stromen en productie." Ook om die reden is hij van mening dat "de nationale staat een belangrijk terrein blijft voor besluitvorming (en dus voor actie en beweging)". Ook Servaas Storm gaat in op de ruimte voor een eigen sociaal-economisch beleid van een nationale regering. Hij doet dat in de context van de Europese Unie. In zijn bijdrage laat hij zien dat bij het vele dat Europees is vastgelegd - met name op het terrein van de begrotingspolitiek - de recente terugval van de Nederlandse economie voor een groot deel toe te schrijven is aan het procyclisch begrotingsbeleid van Balkenende II. Een indirect bewijs dat de samenleving maakbaar is. "De vraag is wat we willen: conflicten, ongelijkheid, onzekerheid, een alsmaar uitdijende managementbureaucratie, alsmaar intensievere controle, lage productiviteitsgroei en technologische stagnatie? Of méér harmonie, méér gelijkheid, minder onzekerheid, medemacht voor werknemers, baanzekerheid, hoge productiviteitsgroei en technologische dynamiek?" Jan Willem Stutje plaatst eveneens kanttekeningen bij de stelling dat verlies van staatssoevereiniteit en afbraak van de verzorgingsstaat onvermijdelijke gevolgen zouden zijn van een mondiaal economisch proces. Ze zijn evenals "de grootscheepse herverdeling ten gunste van het kapitaal vooral de uitkomst van politieke overwegingen". Hij kiest ten opzichte van de 'maakbaarheid' een andere weg dan Servaas Storm: "Mits strijdbaar kan de vak- en arbeidersbeweging in brede zin daarop invloed doen gelden en een economische en sociale politiek afdwingen die rekening houdt met de belangen van arbeid". Daar is volgens hem alle reden voor, omdat ook in de ontwikkelde industriële landen arbeiders en arbeidsters naast hun loonarbeid steeds vaker tot nevenactiviteiten gedwongen zijn. "Zoals het in thuisarbeid vervaardigen van kleding, het onderhouden van een moestuin, onderverhuur van woonruimte, enzovoort." Van de voltooiing zullen we verslag blijven doen. Wie niet op het blad Solidariteit geabonneerd is, kan het boek bij redactie@solidariteit.nl bestellen.