De noodzaak van socialistisch internationalisme

Marijnissen en de loyaliteit

Ik heb altijd één nationaliteit gehad; de Nederlandse. Toch zette ik pas voor het eerst voet op Nederlandse bodem toen ik vijf jaar oud was. Dat is later dan menig Marokkaan of Turk met twee nationaliteiten.
Na elf jaar in Nederland te hebben gewoond, keerde ik terug naar mijn geboorteland en daarna studeerde ik een jaar in weer een ander land. Op mijn 21ste begon ik mijn studie in Amsterdam om na mijn afstuderen aan de andere kant van de wereld te gaan wonen, werken, trouwen, een kind te krijgen...

Inmiddels kan ik zeggen dat ik het grootste deel van mijn leven in Nederland - mijn vaderland - heb doorgebracht. Maar ik moet erkennen dat ik leef met heimwee naar en loyaliteit ten opzichte van de landen waar ik ben geboren, heb gewoond en lief gehad.
Gelukkig voor mij dat ik maar één nationaliteit heb, zodat mij nog nooit gevraagd is of ik wel loyaal genoeg ben aan de Nederlandse staat om mijn politieke overtuiging uit te dragen. Daarom kan ik vrijuit aan Jan Marijnissen, fractieleider van de Socialistische Partij, uitleggen wat socialisme voor mij betekent. Socialisme vraagt van mensen solidariteit en menselijkheid ten opzichte van elkaar, overal in de wereld. Socialisme roept op tot een gezamenlijke strijd tegen onrecht en economische en sociale ongelijkheid in de wereld. Nationaliteiten zijn futiliteiten in het socialistische gedachtegoed. Internationale solidariteit is altijd het devies van het socialisme geweest.

Bij geboorte

Mensen worden geboren en krijgen een nationaliteit. Of erger, ze krijgen er geen. In dat laatste geval zijn ze gedoemd als schimmen op deze aarde te verblijven.
Sommige mensen krijgen twee nationaliteiten. Bijvoorbeeld, omdat ze in Amerika worden geboren uit Nederlandse ouders. Of, omdat hun moeder de Israëlische en hun vader de Duitse nationaliteit heeft. Mensen hoeven geen enkele actie te ondernemen om een nationaliteit te verkrijgen; ze worden ermee geboren, zoals mensen geboren worden met blonde haren of bruine ogen. En het is niet meer of minder dan dat. Over het algemeen bepalen de ouders door de plaats waar zij wonen en de nationaliteit die zij hebben de nationaliteit - en ook de dubbele nationaliteit - van hun kinderen. En over het algemeen kunnen die ouders daar - net als bij de kleur van haar en ogen - niets aan veranderen, al zouden ze dat willen.
Met de internationalisering van de wereld zullen er steeds meer kinderen geboren worden met twee nationaliteiten. Dat kan wel eens lastig zijn voor de betrokken landen, maar deze last moet niet overdreven worden. Een Nederlander met een tweede nationaliteit is in Nederland een Nederlander en mag niet anders zijn dan dat; het is hem in Nederland verboden zijn andere nationaliteit te voeren. Andersom is het de Nederlander in het andere land van herkomst strikt verboden zijn Nederlandse nationaliteit te voeren en als een Amerikaan/Nederlander in Amerika last krijgt met de autoriteiten mag Nederland niets voor hem doen. Want in Amerika is hij Amerikaan.

Echte socialistische partij

Buitenlanders die Nederlander willen worden, moeten een lange procedure doorlopen. Heel anders dus dan de manier waarop Jan Marijnissen, Geert Wilders - en ik - Nederlander zijn geworden. Zij moeten er over nadenken en een bewuste keuze maken. Wie zijn wij dan dat wij ons opeens het recht voorbehouden deze mensen - zij die bewust hebben gekozen voor de Nederlandse nationaliteit - te vertellen dat hun loyaliteit in twijfel getrokken kan worden, wanneer zij hun andere nationaliteit niet opgeven? Het opgeven van een nationaliteit is een diep persoonlijke keuze, zoals de keuze om te trouwen of niet te trouwen, kinderen te krijgen of kinderloos te blijven; keuzes waar wij niets mee te maken hebben en die zeker geen onderwerp behoren te zijn van een publiek debat.
Een ander onderwerp lijkt mij in dit verband veel meer geschikt voor zo'n debat, namelijk de vraag waar de loyaliteiten van Jan Marijnissen, fractieleider van de Socialistische Partij, liggen. In het interview in de Telegraaf (31 maart 2007) erkent hij weliswaar dat de keuze puur persoonlijk is, maar tegelijkertijd meent hij dat er een bonus moet staan op het opgeven van een tweede nationaliteit.
Als deze nationalistische oriëntatie de richting aangeeft die de Socialistische Partij wil gaan, dan dringt zich toch sterk de vraag op of het geen tijd wordt voor een echte socialistische partij in Nederland. Een partij die weet waar haar loyaliteit dient te liggen als socialistische partij en die het socialisme in zijn internationale waarde herstelt.