Terug naar de basis van leden en 'nog niet leden' Organizing Willem Dekker1 Laatst een opfriscursus 'organizing' gehad. Vier dagen met een wisselende samenstelling van 'oude' en nieuwe organizers van ABVAKABO FNV en FNV Bondgenoten - vervoer, zorg, handel en mijn eigen sector, de schoonmaak. Leuke groep, goede mensen, weer veel geleerd. Leg maar eens uit in vier zinnen wat een vakbond is. Een goede oefening voor iedereen lijkt mij, moeilijker dan je denkt in ieder geval. Organizing, een nieuw hip woord binnen de vakbeweging, alleen bedoelen mensen er verschillende dingen mee. Wat is het? Poster of organisatie Toen ik als caissière de vakbeweging binnenrolde, na een mislukt avontuur als linkse student, heb ik vooral de vakbond van binnen leren kennen. De zaaltjes in Utrecht en Sloterdijk, twee dagen ergens op de hei en natuurlijk de verschillende rookruimtes. Marketing types, beleidsmedewerkers, geclusterde gele 'post-its' vol ideeën, genante teambuilding activiteiten en brainstormen, vooral veel brainstormen: Wat voor internetsite hebben we nodig? Waarom worden jongeren geen lid? Hoe benaderen we jongeren? De FNV als merk in de markt. Een benadering die ik de 'easy way out' zou willen noemen. Wat ik als organizer heb geleerd in de afgelopen driekwart jaar die ik met schoonmakers heb door gebracht in Utrecht, Den Haag, Leiden en Rotterdam, is dat het er niet om gaat hoe we niet-leden benaderen, maar dát we ze benaderen. Meer doen en minder denken, sorry, ik bedoel brainstormen. In een distributiecentrum van Super de Boer zag ik hoe een kaderlid niets meer deed dan dit. Resultaat: twintig jonge leden in een ochtend. Organizing, de nemesis ('aartsvijand') van marketing. Vanmorgen, op weg naar het Centraal Station, las ik dat ik voor 25 euro zes maanden lid kon worden van FNV Bondgenoten. Drie stappen verder zag ik dat ik voor minder dan twee keer dat bedrag met een vliegtuig naar Spanje kon. 'Power' zit niet in een poster en een introductieaanbieding, dat zit in organisatie. En organisatie begint met een gesprek, 'face to face' of 'one on one' in een 'homevisit', in het jargon van de organizers. Werven of opbouwen Ja, wij komen bij de mensen thuis en plaatsen zo de vakbond waar die thuis hoort, in het dagelijks leven van de mensen. Ik snap dat notities schrijven en postercampagnes ontwerpen, een stuk veiliger is, 'easy' zoals ik al schreef. Maar als we iets willen veranderen, moeten we geen leden werven, maar een vakbond opbouwen, 'power to' de werkvloer. Daar draait het bij organizing om. Holle retoriek? Ik zal nog even toelichten wat we precies doen. Een organizer staat in direct contact met werknemers, hij of zij stimuleert zelforganisatie. Kort gezegd, betekent organizing terug naar de basis van de bond: de leden en 'nog niet leden'. Organizing is zeer planmatig en gestructureerd. Van de manier waarop we werkplekken in kaart brengen, tot de manier waarop we bijna volgens een script gesprekken voeren met werknemers. Een script dat van een geïndividualiseerd probleem naar een collectief perspectief tot verandering voert. Organizing betekent ook weg van het kantoor, het is de bedoeling dat ik bij mijn tijdsindeling 80 procent van de werktijd 'in het veld' doorbreng. De boodschap is altijd hetzelfde, maar verpakt in de actualiteit van CAO-strijd, CAO-naleving, petitie of actie. Die boodschap is: niet ik, maar jullie zijn de vakbond. Alleen als jij en je collega's zich organiseren en samen problemen het hoofd bieden, kun je iets veranderen. De vakbeweging moet serieus voor organizing kiezen en in de cursus zag ik dat we de goede kant op gaan. Dus marketeers aller bonden, verenigt u, uw nemesis is hier. 1 Organizer Schoonmaak FNV Bondgenoten. Dit artikel verscheen eerder in het eerste nummer (eind oktober 2008) van VERS, een nieuwe interne nieuwsbrief bij FNV Bondgenoten. (terug)