Discussie over de Nieuwe Vakbeweging - 16 januari 2012

Vakbond in beweging - Nieuwe vakbeweging

Luc Brusselaers 1

De pensioencrisis heeft de doorslag gegeven, de bestaande FNV-structuur en het eigengereid optreden van de FNV-top moeten op de schop. 2011 Is in elk geval het jaar waarin duidelijk is komen vast te staan dat het met de huidige FNV niet langer meer verder kan. De vakbondsmacht moet in het belang van haar leden terug naar de basis. Het moet een democratische en strijdbare organisatie worden, een eenheid vormen tussen de (werkende) mensen, zonder onderscheid van herkomst en sekse, jong of oud, gepensioneerd of werkloos. Samen is er immers een wereld te winnen. De kracht van de vakbond zit in de eenheid.

De eerste stappen tot wijziging van de bestaande FNV-structuur zijn inmiddels reeds gezet, de samenwerking tussen de grootste FNV-bonden is geïntensiveerd en moet leiden tot een nieuwe vakbondsorganisatie, uitgaande van de belangen van haar leden.
De polderpolitiek die uiteindelijk alleen maar heeft geleid tot gefaseerde afbraak van opgebouwde rechten, moet worden afgevoerd. De polderaars binnen de FNV-top verdedigden niet de belangen van de werkende mensen. Polderen betekende je neerleggen bij de almacht van de grote monopoliebedrijven en hun regering, de weerstand bij de werkende mensen beperken tot gesputter in de marge.

Europa

De eenheid tussen de mensen moet zelfs, gezien de ontwikkelingen op Europees niveau, over de grenzen heen gesmeed worden. De inbreng van de nationale regeringen op Europees vlak wordt alsmaar beperkter, de Europese landen worden herleid tot 'provincies' en Europa legt een neoliberaal beleid op.
De politiek van het neoliberale Europa is erop gericht de lonen naar beneden te duwen, het ontslagrecht te vereenvoudigen, de duur van de werkloosheidsuitkeringen te beperken, secundaire arbeidsvoorwaarden naar de prullenbak te verwijzen, de pensioenleeftijdsgrens op te trekken en de pensioenen te verlagen - de sloop van de verzorgingsstaat … ! De huidige economische crisis fungeert daarbij als katalysator om al de geplande verslechteringen door te kunnen voeren.

Onder impuls van het duo Merkel en Sarkozy worden beleidskeuzes gemaakt die niet de banken maar wel de nationale overheden en de werknemers onder vuur nemen. Het éénzijdige beleid laat de banken gerust, ook de harmonisering van de bedrijfsbelastingen valt naast de tafel. Dat grote vermogens of grote bedrijven een bijdrage kunnen leveren, is nergens aan de orde.
De burgers moeten opdraaien voor fouten waar zij niet verantwoordelijk voor zijn, de (lokale) overheden vertalen hun bezuinigingen onder meer in minder publieke dienstverlening.

De tegenmacht in Europa kun je krijgen door sterke vakbonden, in de bedrijven en lokaal. Denk op wereldschaal (Europees), maar werk lokaal. Dat blijft de basis. Het grote belang van de vakbeweging, zeker in deze periode van economische crisis, is wezenlijk en onmiskenbaar. De (Europese) vakbeweging moet haar strijdbare elan terug oppakken en ook aansluiting vinden bij de nieuwe opkomende sociale protesten en groepen.

Media

Onze media (in handen van slechts een beperkt aantal kapitaalgroepen) gaan helemaal mee in het neoliberale gedachtegoed en houden iedereen constant voor dat er geen andere oplossingen zijn. De media spelen hondstrouw de opgelegde rol. Het populisme is algemeen en dankzij de media wordt het populisme telkens gereproduceerd. Het is eenvoudig om mensen in te prenten dat het gedaan moet zijn met het 'profitariaat', tot ze zelf in een moeilijke situatie terecht komen. Tot ze zelf geconfronteerd worden met ziekte, problemen op hun werk of ontslag, dan wijzigt hun beeld van de realiteit.

2011

Het jaar 2011 is ongeveer geëindigd zoals het begon, met wereldwijde, massale, sociale mobilisaties en aanhoudende sociale protesten. Niemand zal kunnen ontkennen dat er een ongelooflijke energie is vrijgekomen om verandering teweeg te brengen, niet enkel om verandering te eisen, maar om de veranderingen zelf te realiseren.
Het gaat er om het hele (economische) systeem te veranderen en niet enkel om de verandering van leiders of de wijzen waarop hulpmiddelen worden verdeeld.
Wat de sociale bewegingen bindt, is hun diepe ontgoocheling over de bestaande politieke en economische systemen. Er wordt immers gefocust op economische groei waarvan slechts de hele rijken (1 procent ) kunnen genieten, terwijl het politieke systeem corrupt is en in feite geen rechtstreekse vertegenwoordiging is van de kiezers. Er heerst een steeds dieper wordend wantrouwen in de mogelijkheden van het systeem om de problemen die het zelf heeft gecreëerd, op te lossen.

Democratie

De democratie verdwijnt uit het beeld, omdat we er blijkbaar steeds meer van uit gaan dat het enkel gaat om een systeem van wetten en procedures. Echte democratie berust in de eerste plaats op de gelijkheidsgedachte en op maatschappelijke participatie. De electorale vorm van democratie die wij nu kennen, is wezenlijk ondemocratisch!

1	Bestuurslid afdeling/lid bondsraad AbvaKabo FNV, bijdrage jaarverslag afdeling Zeeuws Vlaanderen AbvaKabo FNV 2011. (terug)