Projecten, tentoonstelling, manifestatie, symposium

Bijstandsbond in 2016 veertig jaar

Vereniging Bijstandsbond

In mei 2016 is het veertig jaar geleden dat, op initiatief van en in samenwerking met de toenmalige TV Ombudsman van de VARA, de Landelijke Bijstandsbond werd opgericht. Begonnen als zelforganisatie van bijstandsgerechtigden heeft de bond in de afgelopen veertig jaar onnoemelijk veel activiteiten en acties georganiseerd, zelfstandig en in samenwerking met andere.

Van acties tegen tandenborstelcontroles tot acties tegen dwangarbeid; deelname aan nationale en internationale bijeenkomsten tegen armoede; al die jaren hield de bond een spreekuur waardoor duizenden mensen met raad en daad terzijde zijn gestaan. De bond verdedigt, tegen de maatschappelijk trend in, nog steeds onvermoeibaar zowel individueel als collectief de belangen van mensen die rondkomen van een minimum of minder. Juist daar waar andere instanties het laten afweten.
Mede dankzij de inspanningen van de Bijstandsbond zijn de praktijken rond tegenprestatie en dwangarbeid aan de kaak gesteld. Deze inspanningen resulteerden in een aanpassing van de Participatiewet die vanaf 1 januari van kracht is.

Jubileumproject

Wij willen dan ook het veertigjarig bestaan van de bond niet ongemerkt voorbij laten gaan, maar groots vieren en de resultaten van veertig jaar belangenbehartiging en strijd voor bijstandsgerechtigden en andere minima onder de aandacht brengen door de uitgave van een boek, een brochure, een reizende tentoonstelling en een manifestatie in mei 2016. Het project past in onze niet aflatende strijd tegen de stigmatisering en koeionering van werklozen en bijstandsgerechtigden.
Dit project zal echter het nodige geld kosten. Een eenmalige donatie voor de viering van het jubileum stellen wij zeer op prijs. Ook lid worden van de Bijstandsbond. is mogelijk.1

Gedenkboek

Het is de bedoeling dat er een gedenkboek komt van veertig jaar belangenstrijd, waarin veel foto's en een uitgebreide toelichting. Het boek krijgt een indeling in chronologische volgorde en er worden activiteiten/acties uit ieder jaar vermeld, uitvoerig ingeleid. Er zullen niet alleen foto's in staan en illustraties van acties en andere activiteiten van de Bijstandsbond zelf, maar ook van coalities en actiecomités waar de Bijstandsbond deel van uitmaakte en die soms legendarische acties hebben gevoerd. Het boek is ook gekoppeld aan de manifestatie. We nodigen alle oud medewerkers en oude bekenden van de afgelopen veertig jaar uit. Zij krijgen zo'n gedenkboek. We werken samen met een professionele fotograaf en lay outer. Met de offset drukker is al contact opgenomen om de eerste afspraken te maken.

Brochure

Een brochure over de Participatiewet zal aansluiten op de 'overlevingsgids voor de minima' die de Bijstandsbond gemaakt heeft.2 Op basis van deze gids zullen aanwijzingen worden gegeven hoe om te gaan met (te weinig) minimuminkomen. De brochure zal verder een beschouwing bevatten over de geschiedenis van opvattingen over bijstandsgerechtigden en daarmee samenhangende beleidsmaatregelen. Daarbij wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de voorgeschiedenis die tot de wet heeft geleid en de drie grote decentralisaties op het gebied van de gezondheidszorg, de jeugdzorg en de sociale zekerheid. Het kan echter ook zijn, dat wij de onderwerpen splitsen en twee brochures uitgeven.

Reizende tentoonstelling

Er worden veertig overzichtsbladen samengesteld over de verschillende jaren. Van ieder jaar één. Op de bladen zijn pamfletten, foto's, stickers, affiches, logo's en ander illustratiemateriaal aangebracht. Deze worden opgehangen op tien nog aan te schaffen panelen. Daarnaast zijn faciliteiten nodig voor het afspelen van filmmateriaal en fotocollages. De Bijstandsbond beschikt over een archief van films en foto's. De reizende tentoonstelling zal op verschillende plaatsen te zien zijn, plus een opening met eventueel een discussie en een hapje en een drankje. Deze tentoonstellingen zullen het hele jaar 2016 door worden gehouden.

Buurtbijeenkomsten in Amsterdam

De Bijstandsbond heeft een kantoor in het gebouw Tetterode aan de Da Costakade in Oud West Amsterdam. In de loop der jaren hebben wij veel contacten in de buurt gekregen. Voorafgaand aan de grote manifestatie zal minstens daar een bijeenkomst worden gehouden en waarschijnlijk ook in andere buurten in samenwerking met buurtorganisaties. Onderwerp van discussie op deze bijeenkomsten zal zijn: vrijwilligerswerk, actiecomités en belangenbehartiging in de buurt toen en nu en wat is daarbij de rol van de overheid geweest.

Archief

De Bijstandsbond krijgt regelmatig vragen van studenten van diverse hogere en lagere opleidingen die met een werkstuk of scriptie bezig zijn en die informatie willen over de opbouw en de geschiedenis van het sociaal zekerheidsstelsel en de plaats van de cliënt daarin als belangenbehartiger. De viering van veertig jaar Bijstandsbond wordt aangegrepen om het uitgebreide archief te inventariseren, toegankelijk te maken en beschikbaar te stellen voor derden.

Manifestatie en symposium

De manifestatie 'veertig jaar Bijstandsbond' zal een feestelijk karakter dragen. Wij maken een inventarisatie van alle oud-medewerkers en contacten om hen voor het feest uit te nodigen. Hopelijk wordt dat een soort reünie. Voorafgaand aan het feest zal een symposium worden georganiseerd over de betekenis van sociale bewegingen en belangenbehartiging van mensen die in deze samenleving van groeiende sociale ongelijkheid op de onderste sporten van de maatschappelijke statusladder terecht zijn gekomen.
Vragen die op dit symposium aan de orde komen, zijn onder andere: wanneer organiseren deze mensen zich en komen ze in actie en wanneer niet? Wat is de rol van de overheid daarbij? Wat is de rol van 'zaakwaarnemers' in de belangenbehartiging? Is de beweging van cliëntenraden een goed middel om de stem van mensen aan de onderkant van de samenleving te laten horen? Deze vragen zullen in een historisch perspectief worden geplaatst. We zullen proberen met behulp van ervaringsverhalen van mensen die actief zijn (geweest) in sociale bewegingen en deskundigen op het gebied van sociale bewegingen meer zicht te krijgen op het antwoord op deze vragen.

* Zie: www.bijstandsbond.org - info@bijstandsbond.org
Adres Vereniging Bijstandsbond: Da Costakade 162, 1053 XD Amsterdam.
Telefoon: 020-6898806/020-6181815/020-6721452.