De Amerikaanse verkiezingen

Het grote geld voor een nieuwe president 1

Maurice Ferares

Wanneer de campagnes voor de verkiezing van een nieuwe president in de Verenigde Staten voorbij zijn, zal door en voor de republikeinse en democratische kandidaten 5,3 miljard dollar (4,7 miljard euro) zijn uitgegeven. Dat is 27 procent meer dan voor de presidentscampagne in 2004 en dat was al de duurste ooit.

Bernie Sanders vroeg niet om subsidie aan de regering en weigerde geld van bedrijven en rijkaards. Twee miljoen Amerikanen brachten voor hem in kleine bedragen 200 miljoen dollar bijeen. Sanders voerde campagne onder de leus: Wie veertig uur in de week werkt zou niet in armoede moeten leven. Hij beloofde, wanneer hij zou worden gekozen, dat in het Hoge Gerechtshof speciale rechters werden benoemd die zich moeten bezighouden met de corruptie in de politiek. Tevens wilde hij een artikel in de Grondwet laten opnemen, waarin de bevoegdheden van het Congres zijn geregeld inzake de financiering van verkiezingen.

Oude gewoonte

Het uitgeven van grote bedragen voor verkiezingen is heel oud in de Verenigde Staten. Het geschiedt niet alleen bij de keuze voor een president, maar ook voor zetels in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Bij verkiezingen van gouverneurs en rechters is het ook praktijk. Voor de campagne van Barack Obama werd 730 miljoen dollar uitgegeven, het dubbele van George W. Bush vier jaar eerder en dat was 260 maal het bedrag dat in 1860 door Abraham Lincoln werd besteed.
Er zijn drie bronnen waaruit kandidaten geld kunnen putten. Zij kunnen 1) subsidie bij de regering aanvragen, 2) geld aannemen van bedrijven en en een beroep doen op rijke particulieren, of 3) een massa-actie voeren. Wanneer subsidie wordt gevraagd, mag maar van een beperkt aantal mogelijkheden gebruik worden gemaakt. Controle is daar niet of nauwelijks op. Obama was de eerste presidentskandidaat die subsidie van de regering weigerde en zijn campagnegeld kreeg van bedrijven en individuele sympathisanten. Trump, de miljardair, betaalt zijn campagne grotendeels uit eigen zak.

Bernie Sanders

Hilary Clinton heeft 280 miljoen dollar bijeen gesprokkeld, soms op schandelijke manier volgens haar campagneleider George Clooney. Hij organiseerde onder andere voor haar een diner dat 350.000 dollar per twee couverts opbracht. Daarnaast benutte hij alle andere mogelijkheden om aan geld te komen.
Ondanks al dat geld is er sprake van een belangrijke gebeurtenis in de Amerikaanse maatschappij: De opkomst van Bernie Sanders die de stem van meer dan twee miljoen mannen en vrouwen verwierf. Nooit heeft een socialistische kandidaat in de Amerikaanse geschiedenis een dergelijke steun gekregen. Sanders heeft weliswaar geen volledig socialistisch program gepresenteerd voor de vervanging van het kapitalistisch door een socialistisch Amerika, maar zijn intenties zijn eerlijk en hoopvol en verdienen gesteund te worden in en buiten de Verenigde Staten.

Laat ons hopen dat de campagne van Sanders het begin was van de opbouw van een Amerikaanse socialistische beweging binnen en buiten de democratische partij.

1	Informatie ontleend aan "Et la Cour suprême américain inventa le casino électoral" - Anne Deysine, hoogleraar rechtswetenschappen aan de universiteit van Paris Ouest Nanterre La défense. In: Le Monde Diplomatique, juni 2016. (terug)