Welkom
Ingezonden
Solidariteit "ingezonden"

Een kort commentaar op hardnekkige verzinsels

De bolsjewiki waren geen Duitse agenten

Maurice Ferares

In de NRC van 14 juli 2017 schreef één van de redacteuren, Michel Krielaars, een recensie van het boek The Russian revolutie van Sean McMeekin.1 Krielaars is van mening dat McMeekin met tal van gestaafde onthullingen komt over de revolutie van 1917, zoals het tot nog toe meest overtuigende bewijs dat Lenin door de Duitsers werd gefinancierd.

Foto van omslagen boeken

Een knap stukje werk van Krielaars, want dat Lenin een Duitse agent zou zijn geweest, wordt al meer dan een eeuw met 'overtuigende bewijzen' gezegd en geschreven. En steeds opnieuw zijn er nog overtuigender bewijzen. Heeft Krielaars ze allemaal gelezen? Dat de bolsjewiki met grote sommen geld door de Duitse keizer zijn gesteund om revolutie te maken, is ook zo'n verhaal. Zou McMeekin de kwitanties hebben gezien die door de bolsjewiki voor ontvangst werden getekend? Al die verhalen zijn laster.

Tegen de oorlog

Waar komen die verhalen vandaan?
De Tweede (socialistische) Internationale besloot in 1889 dat arbeiders van verschillende landen niet op elkaar zouden schieten. Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) verdedigden socialisten in Duitsland in de Rijksdag dat standpunt. Rosa Luxemburg en Karel Liebknecht stemden in de Rijksdag tegen de oorlogsbegroting van de keizer en werden daarvoor in de gevangenis gezet. De meerderheid van de partijgenoten steunden echter de keizer en dus de oorlog.

De Russische socialistische partij scheurde in twee delen. De meerderheid, de bolsjewiki, waren tegen de oorlog, de minderheid, de mensjewiki steunden de oorlog. Vanaf dat moment werden de bolsjewiki door de propaganda in de oorlogvoerende, westerse, kapitalistische landen voor Duitse agenten uitgemaakt. Een sterk bewijs dat de bolsjewiki dat niet waren, is te lezen in het verslag van de onderhandelingen over de beëindiging van de oorlog tussen Duitsland en de Sovjet-Unie te Brest Litovsk.2 Leesvoer voor de heer Krielaars.


<
1 Sean McMeekin, The Russian Revolution. A new history, Basic Books, 2017. (terug)
2 Zie bijvoorbeeld: E.H. Carr, The Bolshevik Revolution 1917-1923, volume 3, Penguin Books, 1966. (terug)