Gastopinie in BN De Stem, 22 augustus 2018

FNV, verklaar de oorlog aan dit kabinet!

Cor Minnaard 1

Terwijl er in maart dit jaar nog sprake was van een 'uitgestoken hand van Koolmees' lijkt dat nu toch meer op een opgestoken middelvinger in de richting van de sociale partners. De afgelopen maanden leek het er op dat het tegen Prinsjesdag nog spannend zou worden, want een belangrijke vraag was immers of de regering in de begroting voor 2019 iets zou willen regelen om de sociale partners tegemoet te komen op het gebied van de AOW.

Welnu: Minister Koolmees heeft duidelijk gemaakt dat er van de kant van het kabinet niks verwacht mag worden. In reactie op Kamervragen heeft hij geantwoord vast te houden aan de stijging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar in 2021 en daarna een verdere stijging op basis van de levensverwachting.

Vermogen pensioenfondsen verdubbeld

De stijging van de AOW-leeftijd speelt een belangrijke rol in de pensioendiscussie. De FNV, en steeds meer deskundigen en maatschappelijke organisaties, geven aan dat die verdere stijging leidt tot onhoudbare, ongezonde situaties. Steeds meer mensen halen niet gezond hun pensioen en de FNV pleit er daarom voor dat de AOW-leeftijd wordt bevroren op 66 jaar en bovendien dat er in de verschillende sectoren afspraken gemaakt kunnen worden over eerder stoppen met werken. Voor dat laatste is nodig dat het kabinet stopt met het opleggen van fiscale boetes die daarvoor nu gelden.

Bijkomend probleem is dat de eis van de FNV om de pensioenleeftijd te bevriezen op 66 jaar onder de leden op steeds meer weerstand stuit, omdat die eis volgens velen niet ver genoeg gaat; het geluid "65 blijft 65" klinkt steeds luider. Duidelijk is dat de leden met een stijging boven de 66 jaar zeker niet akkoord zullen gaan, laat staan met een stijging naar 67 jaar en verder.
Maar ook rond de andere punten in de pensioendiscussie is het nog geen gelopen race. De eis om de koopkracht te herstellen door de pensioenen (en de pensioenopbouw van mensen die nu nog werken) te indexeren, dus aan te passen aan de gestegen kosten van levensonderhoud, vindt nog nauwelijks gehoor bij de politiek. Het gekke is dat iedereen het er over eens lijkt te zijn dat de lonen (meer) mogen stijgen nu de economie blijft groeien, maar dat dit kennelijk niet mogelijk is voor de pensioenen, omdat de politiek blijft volhouden dat de pensioenfondsen daarvoor onvoldoende reserves hebben. En dat, terwijl de vermogens van de fondsen alleen al in de afgelopen tien jaar zijn verdubbeld van ongeveer 700 naar bijna 1.400 miljard euro!

Pensioenactie 8 september 2018

Een volgend punt in het pensioendossier is de discussie over de aanpassing van het pensioenstelsel aan 'de veranderende arbeidsmarkt', zoals het kabinet dat noemt. Terwijl tijdelijke, flexibele banen en zzp-constructies snel zijn toegenomen en gestimuleerd door werkgevers en regering, blijkt nu dat steeds meer mensen daardoor geen of een slecht pensioen opbouwen. Dat dit moet veranderen, daarover is iedereen het eens. Alleen de oplossingsrichtingen van politiek en vakbeweging staan lijnrecht tegenover elkaar.
De FNV heeft in het Offensief de strijd aangebonden met die toenemende flexibilisering en pleit voor meer vaste banen, meer zekerheid en daardoor een betere pensioenopbouw. Het kabinet ziet daarentegen de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt als een gegeven, waaraan het pensioenstelsel moet worden aangepast en verwacht meer van individuele pensioenpotjes.

Het afgelopen jaar is er onder de noemer Red ons pensioenstelsel flink actie gevoerd. Samenvattend stonden daarin centraal:

iedereen moet op tijd kunnen stoppen met werken en niet op de knieën naar de eindstreep gaan;
voor iedereen een fatsoenlijk, geïndexeerd pensioen en een hogere AOW-uitkering;
iedereen moet pensioen opbouwen: jong en oud, vaste en flex medewerkers en zzp'ers.

Nu duidelijk wordt dat de regering eigenlijk op geen enkel punt de werknemers en gepensioneerden tegemoet wil komen, zal de vakbeweging uit een ander vaatje moeten tappen. Stakingen in verschillende sectoren zullen gevolgd moeten worden door stakingen voor een fatsoenlijk pensioen. De tijd van praten is voorbij. Een regering die twee miljard wil bezuinigen door geen dividendbelasting meer te innen en zegt geen geld te hebben voor een fatsoenlijke pensioenregeling, moet hard worden aangepakt! Het FNV-bestuur kan op 8 september aanstaande in Amsterdam laten zien of het daartoe het voortouw wil nemen.

¹ Cor is kaderlid FNV senioren West-Brabant. (terug)