nr. 101
mei 2001

welkom
edities
inhoud

Solidariteit

NS, een rotzooi zonder dat er een feestje is geweest

Inleiding

We hebben geaarzeld de toestand bij de Nederlandse Spoorwegen een rotzooi te noemen. Het uitvoerend personeel doet immers steeds van alles om de treinen rijdend te houden, op tijd en veilig. En bij de troep op 30 april in Amsterdam kostte het machinisten, conducteurs, perronopzichters en combipersoneel grote moeite hun schaamte te verbergen over de levensgevaarlijke chaos. Een "complete oorlog" noemde het Amsterdams Machinisten & Conducteurs Kollektief de situatie en besloot een week later, na alles nog eens overwogen te hebben, het vertrouwen in het Amsterdams management op te zeggen. Terwijl wij "voor rotte vis werden uitgemaakt, met stenen en bierflessen bekogeld, geslagen, geschopt, bespuugd en gegijzeld", waste het management de handen in onschuld en vluchtte in een taxi naar huis. Ter voorbereiding van dit thema hebben we met veel mensen gesproken - de meesten blijven liever anoniem - en van hen gehoord dat er in verschillende opzichten sprake is van een 'rotzooi'. Op het werk, bij het middenmanagement, binnen de bonden en tussen de bonden. Zeker op de korte termijn rekent niemand op verbeteringen. Zelfs overheerst de mening dat het al of niet aanvaarden van het onderhandelingsresultaat van 23 april weinig zal uitmaken. Samenvattend, tekenden we deze beoordeling op: "De directie wordt langzamerhand gehaat. De problemen zijn structureel. Het vertrouwen in de bonden is beperkt. De collectieven staan van binnen en van buiten onder grote druk. Maar het verzet tegen de procesvereenvoudiging en uiteindelijk de privatisering zal doorgaan."
In drie artikelen proberen we wat verder te kijken dan de actualiteit. Wat zijn de achtergronden van Bestemming Klant? Hoe ernstig is de spoorwegonveiligheid? En hoe schatten we de verhoudingen tussen de verschillende partijen in?

Hans Boot, Frans Geraedts, Maarten Hoogendam, Roland Siebe, Ailko van der Veen