Open brief aan Johan Stekelenbug

Met je nieuwjaarsboodschap zijn wij het helemaal eens. De vakbeweging in Nederland is veel te defensief, loopt vaak achter de ontwikkelingen aan, is niet alert genoeg en wint onvoldoende leden.

Wat wij ons nu echter afvragen is, of je dit standpunt ook al had toen je op 1 december van het afgelopen jaar het gemeenschappelijk beleidskader ondertekende. Zo ja, dan begrijpen wij niet helemaal hoe je dan toch centraal akkoord kon gaan met het opnieuw herhaalde, driestemmig gezongen lied van de loonmatiging. Of dacht je soms dat je daarmee de vakbeweging weer in het offensief kon brengen? Terwijl het bedrijfsleven juist nu de rekordwinsten inkasseert, die mogelijk werden gemaakt door het harde saneringsbeleid van Lubbers I en II, ten koste van de lonen, uitkeringen, sociale voorzieningen, ambtenaren, gezondheidszorg, het onderwijs enzovoort.

Jij wilt toch niet, net als Wim Kok in 1982, de geschiedenis ingaan als één van de hoofdrolspelers in het nieuwste suksesnummer van de nederlandse burgerij: het Stekelenburg-/Van Lede-akkoord?

Natuurlijk staat tegenover de bereidheid tot beheersing van de lonen de uitspraak dat er nu echt werk gemaakt moet word en van de demobilisatie van het werklozenleger. We nemen aan, dat je niet echt gelooft dat zo'n uitspraak iets zal opleveren. Of hebben we nu ineens te maken met andere werkgevers dan tijdens het Kok-/Van Veen-tijdperk? Jij was toch ook met ons eens dat de toenmalige intentieverklaring in de praktijk eileen maar sabotage, trainering en vertraging van het atv-proces opleverde in plaats van werk? Trouwens, hebben jullie nu helemaal niets afgesproken over atv? Een vakbondsoffensief zonder atv is immers niets anders dan een aanvallend Ajax zonder Marco van Basten? Waarom vind je het nodig dat Nederland het land blijft met de geringste stijging van de loonkosten in Europa? Voor onze konkurrentiepositie met het buitenland? Maar op deze manier verzwakken we toch alleen maar de positie van onze kollegaas daar? Worden zij door hun werkgevers niet voortdurend onder druk gezet om de looneisen te matigen, met verwijzing naar de lage lonen in Nederland? En zeg nou zelf, onze eerste verantwoordelijkheid ligt toch niet bij de verdediging van de belangen van binnen- en buitenlandse ondernemers?

Onlangs lieten ze in het televisieprogramma "NOS-laat" zien hoe jij en de heer Van Lede met elkaar omgaan. De stroefheid van het begin is er nu gelukkig een beetje af. Op de soepelbeid waarmee jij nu plaatsneemt in de auto van de aanvoerder van het VNO en met hem koffie drinkt, kunnen we als vakbondsleden trots zijn.

Past het in dezelfde lijn dat je je op de televisie vooral druk leek te maken over je kwetsbaarheid als voorzitter van de FNV vanwege je plicht rekening te houden met de opstelling van de voorzitters van de verschillende FNV-bonden?

Hoezo voorzitters? Wet dacht je van gewone FNV-leden? Denk je dat veel van jouw leden nog steeds bereid zijn zich wat betreft hun looneisen te beheersen? Denk je dat nog iemand gelooft in papieren toezeggingen over meer werk, behalve dan dat het voor ieder van hen meer werk onder steeds hogere druk betekent? Denk je dat FNV-leden met een uitkering blij zijn dat hun voorzitter akkoord gaat met een fooi van 140 miljoen gulden voor de uitkeringsgerechtigden, dat hij meedoet met de chantage rond de koppeling van lonen en uitkeringen? Bovendien, wie steekt eigenlijk het geld in zijn zak dat al die arbeid(st)ers bij hun bedrijven moeten laten zitten?

Moeten die leden juist niet de harde kern vormen van het nieuwe, broodnodige vakbondsoffensief? En had jij dan niet juist die leden als eersten moeten raadplegen over het al dan niet dansen van het jongste ritueel met jouw sociale partner?

Hoewel het op dit moment een zachte winter lijkt worden, laat jij de leden toch mooi in de kou staan. Maar gelukkig voorjou en ons gaan veel FNV-leden met het centraal akkoord om zoals het hoort: ze negeren het!