Hippe bezorgdienst voor uw onmiddellijke wensen

Gorillas - internationaal hoofdkantoor naar Amsterdam

Globalinfo (*)

Gisteren (17 november 2021 ) moest het bedrijf Gorillas bakzeil halen bij de arbeidsrechter in Berlijn. Het bedrijf mag niet verhinderen dat het personeel een ondernemingsraad vormt (en eigenlijk gaat het om het recht op een vakbond). In de afgelopen maanden was het in Berlijn voortdurend tot stakingen en acties gekomen. Er werken daar zo’n tweeduizend mensen, 75 procent is fietskoerier of 'rider', zoals ze internationaal zijn gaan heten. Hun rechten zijn evenals hun arbeidsomstandigheden erbarmelijk en als ze daartegen protesteren, kunnen ze vertrekken. In oktober werden in Berlijn zelfs 350 koeriers in een klap ontslagen.

De laatste troef die het bedrijf inzette om de formele organisatie van het personeel te dwarsbomen, was de stelling dat elk van de achttien opslaglocaties (bij de hipsters: ‘warehouses’) een apart bedrijf vormt. Daarom zou een centrale personeelsvertegenwoordiging onterecht zijn. Dit argument sneuvelde bij de rechtbank op de formaliteit dat het bedrijf deze verandering van de structuur niet tijdig aan het personeel had medegedeeld. Op dinsdagavond 16 november waren riders en sympathisanten massaal naar een protestbijeenkomst in Kreuzberg gekomen (het waren er ruim meer dan de verwachte tweehonderd deelnemers).

Foto actie
Actie in Amsterdam.

Protestactie in Amsterdam

Dat de strategie van het bedrijf om formele redenen spaak liep, is wel zorgwekkend. Het zou betekenen dat als het bedrijf zijn personeel wel goed informeert over de nieuwe structuur, het wel gelijk zou kunnen krijgen. In dat geval kiezen we achttien ondernemingsraden, vertelde één van de actievoerders aan dagblad TAZ, dat is ook beter voor ons netwerk. Maar het is duidelijk dat dit ook veel meer organisatiewerk vergt.
De koeriers die als ondernemingsraad gekozen waren, werden door het bedrijf aangeklaagd met de eis dat ze per persoon 10.000 euro boete zouden krijgen als de verkiezing voor de ondernemingsraad door zou gaan (en bij niet betalen zes maanden celstraf). Het loon bij Gorillas is 10,50 euro per uur!
In een kennelijke poging zich nog onzichtbaarder te maken voor het woedende personeel is het internationale hoofdkantoor, in de vorm van een holding (zeg een zuiver financiële eigendomsconstructie), naar Amsterdam verplaatst (zie TAZ)

Toevallig of niet was daar aan de Stadhoudershade 5 op 17 november een protestactie voor de deur van solidaire koeriers in Amsterdam. Vakblad Distrifood meldt op 8 november dat Flitsbezorger Gorillas verandert in Nederlands bedrijf. Distrifood verwijst naar het Duitse collegatijdschrift LebensmittelZeitung en diens conclusie: De Duitse vakpublicatie speculeert dat de overgang fiscaal interessant is, veel internationale bedrijven zijn om die reden op papier Nederlandse bedrijven. Daarnaast zou de overgang ook de wettelijke inspraak van werknemers in Duitsland worden ingeperkt. [!!] Distrifood vindt dat fiscaal en qua regelgeving interessant. Het bericht besluit met de constatering: Gorillas is momenteel actief in 10 steden, te weten: Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Groningen, Haarlem, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Utrecht. Na Duitsland is Nederland het belangrijkste marktgebied van de Duitse flitsbezorger (zie ook Drimble). Het bedrijf groeit snel naar allerlei andere landen en heeft onder andere investeringen gekregen van het Franse supermarktconcern Casino.

Strategie

Het bedrijf meldt op de eigen website trots dat Gorillas bestaat om wereldwijd onmiddellijk tegemoet te komen aan uw wensen. Wat het bedrijf eigenlijk verkoopt, is dat luie mensen met teveel geld binnen tien minuten (!) hun spullen thuisbezorgd kunnen krijgen.
Gorillas zet zich op de markt als een ultrahip bedrijf waar te gekke dingen kunnen. In Amsterdam reden de koeriers afgelopen maand bijvoorbeeld met de melding dat het bedrijf ‘queer steunt’ (sorry, natuurlijk in het Engels dan). Het is een bedrijf waar expats en migranten makkelijk werk vinden. Maar de beloning en de arbeidsomstandigheden zijn schandalig slecht.

In Berlijn wordt veelal geroepen dat het bedrijf geboycot moet worden. Anderen benadrukken dat de strijd voornamelijk gaat om verbetering van de arbeidsomstandigheden. En natuurlijk zijn de individuele koeriers zelf niet het probleem en moet iedereen ergens werken om niet te verhongeren. Maar dat dergelijke platformbedrijven verder nutteloos zijn, en zelfs schadelijk, de binnensteden overnemen en kleine winkels en restaurants wegconcurreren, is ook duidelijk (website ‘Radical Riders’ in Nederland: radicalriders.nl).

(*) Zie voor globalinfo: wil best graag donaties.
Voor meer over Gorillas: Extra 436-3, 20 juni 2021.