Bom onder nieuwe pensioenstelsel

Inmiddels hebben velen hierover aan de bel getrokken. De Stichting Pensioenbehoud bijvoorbeeld berekende dat een belangrijk doel van het nieuwe stelsel niet gerealiseerd kan worden, namelijk: het bieden van een koopkrachtig pensioen. Met name ouderen moeten er op rekenen dat indexatie van het pensioen, dus een pensioen dat mee stijgt met de prijzen, er ook in het nieuwe stelsel niet in zit en dat de koopkracht dus verder zal dalen.
Econoom Rob de Brouwer waarschuwt er bovendien voor dat oudere leeftijdscohorten straks gedurende de uitkeringsfase weinig of niets meer krijgen van het rendement van de fondsen.

Vrees 30-40 procent minder pensioen

Nieuwe inzichten en berekeningen wijzen uit dat het nog veel erger wordt dan al werd gevreesd! De verslechteringen waarvoor het Actiecomité Red het Pensioenstelsel twee jaar geleden waarschuwde lijken uit te gaan komen. Rekening moet worden gehouden met een achteruitgang van het pensioen van circa 40 procent! En dat komt bovenop het koopkrachtverlies van de afgelopen dertien jaar van inmiddels ruim 25 procent en naar schatting nog eens 10 procent in de komende overgangsperiode tot 2027, door niet te indexeren.
Hoe kan dat, een achteruitgang van 40 procent?

In het huidige stelsel is het nog zo dat de pensioenopbouw (en de uiteindelijke pensioen-uitkering) als volgt tot stand komt: 30 procent door de ingelegde premie, 30 procent door rendement gedurende de opbouwfase en 40 procent door rendement gedurende de uitkeringsfase. In het nieuwe stelsel is sprake van individuele pensioenrekeningen en het rendement van een pensioenfonds wordt dan, in plaats van collectief, per leeftijdsgroep verschillend verdeeld. Het beleggingsrisico en daarmee het rendement wordt afgebouwd naarmate deelnemers ouder worden. Uiteindelijk resteert voor de oudere groepen, en in ieder geval voor de gepensioneerden, een risicovrije beleggingsstrategie en daarmee nauwelijks nog rendement. Het rendement dat die leeftijdsgroepen in het huidige stelsel nog maken gedurende de periode dat ze pensioen ontvangen (circa twintig jaar), die 40 procent dus, wordt dan gewoon niet meer toegekend!

Casinopensioen als in 2010

Volgens de visie van met name D66 en VVD zou de pensioenopbouw in het nieuwe stelsel met persoonlijke pensioenrekeningen eerlijker zijn dan in het huidige stelsel. Maar het tegenovergestelde is waar! Weliswaar wordt er in naam straks nog steeds collectief belegd door de pensioenfondsen, maar wordt vervolgens het behaalde rendement per leeftijdsgroep verschillend toebedeeld. De redenering daarbij is dat jongeren meer risico kunnen nemen dan ouderen en daarom voor hen in meer risicovolle aandelen kan worden belegd; zij hebben immers tijd om eventuele verliezen in de opbouw later nog goed te maken. Voor de oudere groepen, vooral de gepensioneerden, wordt er voor gekozen om zoveel mogelijk risico te vermijden. Maar dat betekent ook: weinig of geen rendement gedurende de uitkeringsperiode.

Het idee achter de voor jongeren gunstige beleggingsstrategie is dat zij straks in het nieuwe stelsel voor meer dan 100 procent mogen beleggen in risicovolle aandelen, tot wel 150 procent toe. Met geleend geld dus. En geleend van wie? Juist, van het pensioengeld van oudere deelnemers! Maar dat sprookje van de hogere beleggingswinsten wordt bijvoorbeeld door oud-hoogleraar Bernard van Praag duidelijk onderuit gehaald. Hij meent dat we met het nieuwe stelsel overgaan naar een casino-pensioen-systeem, omdat er door de overgang van een uitkeringsregeling naar een premieregeling geen toezeggingen meer worden gedaan. Pensioenfondsen hebben dan geen resultaatverplichting meer. En omdat het betekent dat er gedurende de (40-42) opbouwjaren 70 procent in plaats van 30 procent uit rendement moet worden opgebouwd om een vergelijkbare pensioenopbouw te bereiken als in het huidige stelsel (zij missen straks immers ook die 40 procent tijdens de periode dat ze pensioen gaan ontvangen), ziet het er naar uit dat ook jongeren straks de pineut zijn.
Heel fout dus dat met de Wet Toekomst Pensioenen een nieuw pensioenstelsel wordt opgetuigd zonder toezegging over de hoogte van de uitkering!

Nieuw stelsel fout en onnodig

De afgelopen tientallen jaren hebben de grootste pensioenfondsen gemiddeld elk jaar ruim 6 procent rendement gemaakt. De afgelopen dertien jaar is het vermogen zelfs nog sterker gegroeid! Juist door een goede mix van risicovolle en minder risicovolle beleggingen. Met dit beleggingsbeleid hebben alle fondsen samen inmiddels ruim 1.850 miljard aan vermogen opgebouwd om pensioen uit te keren. En dat is immers het doel van pensioenfondsen! Deze 1.850 miljard levert elk jaar (bij 6 procent) ongeveer 100 miljard aan rendement op. Daarnaast komt er ongeveer 35 miljard per jaar aan premies binnen en de jaarlijkse uitkeringen aan pensioenen bedragen ongeveer 33 miljard. Wie ziet hier een probleem?

Want hiermee kunnen pensioenfondsen zonder probleem:
a. hun toezegging gestand doen van een waardevast pensioen dat 80 procent bedraagt van het middelloon; zelfs indexatie met terugwerkende kracht tot 2008 kan probleemloos!
b. daarmee, door belastingheffing op de extra pensioeninkomsten, zorgen voor miljarden extra inkomsten voor de overheid, en
c. de pensioenpremie verlagen, dat in het belang is van werknemer en werkgever!

Vakbonden en politiek kunnen het tij nog keren

Voor steeds meer mensen, pensioendeelnemers en leden van vakbonden, wordt het duidelijk dat de vakbonden door in te stemmen met het pensioenakkoord, de verkeerde afslag hebben genomen. Hoe dat heeft kunnen gebeuren?
Blijkbaar is het oud-minister Koolmees, samen met het ministerie van Sociale Zaken, de werkgevers en een peloton van deskundigen vanuit de denktank Netspar, gelukt om zoveel onduidelijkheid en verwarring te scheppen dat de vakbonden met de nieuwe plannen hebben ingestemd. Ondanks de nodige bezwaren en tegengeluiden in de afgelopen twee jaar zijn ze doorgegaan met de uitwerking van het akkoord en de voorbereiding van de invoering van een nieuw stelsel. Waarmee ze in feite ons pensioen als arbeidsvoorwaarde (70 procent eindloon of 80 procent middelloon) hebben verkwanseld! Een nieuw stelsel dat niet in het belang van de deelnemers blijkt te zijn.
Niet voor niks zegt verzekeraar Nationale Nederlanden dat ze een goede markt ziet voor toekomstige pensioenregelingen. Duidelijk dus in wiens belang het nieuwe stelsel dan wel is!

Wij roepen daarom politiek en vakbonden op: als de belangen van de ongeveer tien miljoen pensioendeelnemers jullie aan het hart gaat: stop met die waanzin van een nieuw pensioenstelsel. Een stelsel dat zonder twijfel over enkele jaren in de Tweede Kamer leidt tot discussies over die pensioenaffaire waarmee miljoenen mensen zijn bestolen van hun opgebouwde, gespaarde pensioen.

(1) www.redhetpensioenstelsel.nl

06 41039192