Lariekoek, boosheid, solidariteit, acties

Op minstens één van de veerboten besloot de kapitein de loopplanken in te trekken, zodat niemand meer aan boord zou kunnen komen en het personeel kon overleggen. Via sociale media werd bekend dat busjes van een veiligheidsdienst klaar stonden om de bemanning van het schip te halen. Bij een andere boot zou al uitzendpersoneel in uniform klaar staan. De Zeeliedenbond RMT roept zijn leden op de schepen niet te verlaten, met als gevolg dat reguliere diensten niet varen. Volgens Labour parlementslid Diana Johnson wordt personeel van het schip gehaald door mensen met bivakmutsen.

Veiligheidsagenten

The Guardian (22 maart 2022):

De kapitein had van hogerhand in Dover opdracht gekregen om veiligheidsagenten toe te laten in de haven en aan boord van het schip te gaan. We zagen ze aankomen als een begrafenisstoet, vijf auto's kwamen de haven binnen en reden langzaam naar het schip toe. Eén man las een voorbereide verklaring voor: "U bent ontslagen".
We werden één voor één naar onze hutten begeleid. Er waren twee bewakers bij me toen ik spullen van jaren inpakte. Ik mocht niet eens afscheid nemen van de bemanning die als een familie is. Het was afschuwelijk, wreed, schokkend. We werden gewoon naar een shuttle bus gebracht. Ik ging naar huis naar mijn dochter, verdwaasd en verbijsterd.

De verteller legt uit dat het personeel op zo’n schip ook woont: je vaart steeds twee weken op, dan af, het is dus ook je huis. Ontslagen mensen die geen dienst hadden, hebben niet eens kans gekregen hun spullen uit hun cabine te halen. Hij wijst ook op de bijkomende schade voor het bedrijf. Als je vele jaren op hetzelfde schip hebt gewerkt, zoals ik, ontstaat er een trots en een schat aan kennis. Trots op je schip. Als bemanning leer je de kneepjes van het vak: hoe de watertoevoer, de riolering, de motoren werken. Nu is al die kennis weg.
Ik ga door golven van woede. Ik wou dat ik de klok kon terugspoelen. Zittend op het land, is het gevoel gewoon ongeloof. Ik heb voor het eerst in jaren een CV geschreven. Mijn schip en hut liggen er nog steeds, maar zijn bezet door een uitzendkracht. Het is zo pijnlijk om op deze manier verstoten te worden.
Sommige schepen zijn echter nog bezet en niet ontruimd. Eén van de schepen ligt in Rotterdam, onder Nederlandse vlag en daar zou zo’n manier van ontslag niet mogelijk zijn.

Ontslagvergoeding

Uit de Provinciale Zeeuwse Courant (17 maart 2022):

Marcel van Dam van Nautilus International [onafhankelijke, internationale, maritieme vakbond] legt uit dat het bedrijf nu Britse zeevarenden ontslaat die werkten onder een specifiek contract. In Nederland zou wat P&O heeft gedaan volgens hem helemaal niet mogen, temeer omdat vooraf geen vakbonden zijn geraadpleegd. In Rotterdam ligt momenteel het P&O-schip “Pride of Rotterdam” aan de kade. De bemanning daar leeft volgens Van Dam nu vooral mee met de Britse collega’s.
Zijn collega van FNV Havens Niek Stam: P&O handelt asociaal en onmenselijk. Dit is lariekoek.

Volgens P&O waren de maatregelen nodig vanwege de grote verliezen van het bedrijf, goedkopere arbeidscontracten zouden daar wat aan kunnen doen. Na het overval-ontslag worden de kaarten opnieuw geschud. Een schip is in beslag genomen door autoriteiten, omdat de nieuwe bemanning niet veilig kan varen. Het bedrijf heeft een ontslagvergoeding aangekondigd en meegedeeld welk bedrag uitgetrokken wordt om de ontslagen personeelsleden te compenseren. Zij moeten direct besluiten of ze daarmee akkoord gaan. Zo worden verschillende regels overtreden. De Britse regering is door vakbonden opgeroepen om op te treden tegen het scheepvaartbedrijf.
P&O maakte vervolgens bekend 36,5 miljoen pond te hebben uitgetrokken voor ontslagvergoedingen. Sleutel: twee en en halve week salaris voor elk jaar dat een personeelslid in dienst was. In sommige gevallen, als mensen lang in dienst waren, kan de ontslagvergoeding meer dan 100.000 pond bedragen. Ontslagen personeelsleden die het bod accepteren, worden geacht vervolgens een belofte te ondertekenen dat ze er verder niets meer over mogen zeggen.

Alweer opgestapt

In een geval waarbij de gehele bemanning is vervangen door nieuwe goedkopere matrozen, heeft de Britse overheid het schip "European Causeway" in de haven van Larne, Noord-Ierland, in beslag laten nemen. Met de nieuwe bemanning zou het niet veilig kunnen varen. Er zijn inspecties aangekondigd voor alle andere schepen.
Nu.nl (26 maart 2022):

Ondertussen lijkt er ook onder de nieuwe bemanningsleden van de veerboten onvrede te bestaan. De internationale vakbond voor de zeevaart Nautilus meldde onlangs dat veel van deze ingehuurde arbeidskrachten alweer zijn opgestapt.
Nautilus heeft bekend gemaakt dat veel van de nieuwe personeelsleden inmiddels alweer besloten hebben de schepen te verlaten:

Op één schip zou nog nog slechts één vervangende ingenieur over zijn. De andere vijf hebben het schip verlaten, nadat zij ontdekten dat zij waren ingehuurd om de banen in te nemen van bemanningsleden van P&O die vorige week van het schip waren gegooid.
De Britse regering blijkt trouwens op de hoogte te zijn geweest van het plan voor het massa-ontslag, anders dan de personeelsleden en hun vakbonden.

Strijdbaarheid vakbonden

In The Guardian (22 maart 2022) schrijft Owen Jones dat er tekenen zijn van nieuw militantisme van vakbonden. Reguliere vakbonden zijn door de wetgeving gekneveld en kunnen nauwelijks iets doen tegen dergelijke overval ontslagen. Er zijn echter in veel havens in Engeland solidariteitsacties. Het conservatieve parlementslid Natalie Elphicke werd uitgejouwd, toen ze haar snoet liet zien in Hull. Daarna waarschuwde ze voor de gevaren van militantisme. Owen wijst op het voorbeeld van de kleine onafhankelijke vakbond IWBG met methodes als wilde stakingen, directe actie en de vorming van coalities met andere basisbewegingen. En er zijn meer voorbeelden van activistische bonden die resultaten behalen. Owen Jones:

Ja, vakbonden worden geketend door restrictieve wetten, ze worden gedemoniseerd door politici en media, en geconfronteerd met formidabele obstakels bij de organisatie van een steeds meer gefragmenteerde beroepsbevolking. Maar vakbonden zijn de enige levensvatbare tegenstanders van de P&O's van deze wereld - en dat feit wordt zeker steeds duidelijker.

Interessant is ook dat de acht schepen van P&O waar de hele bemanning werd ontslagen, geregistreerd stonden in de Bahamas, Bermudas en Cyprus. Personeel bij twee dochters in Frankrijk en Nederland werd niet ontslagen. (Euronews) De Franse vakbond Force Ouvriere heeft de Franse regering opgeroepen om in actie te komen tegen de ontslagen en heeft verklaard dat personeel dat het ontslag weigert te accepteren al haar steun zal krijgt. Ook de grootste Franse vakbond CGT heeft een dergelijke verklaring uitgebracht.
De Britse bond RMT (Rail, Maritime and Transport Workers) heeft opgeroepen te demonstreren voor de kantoren van uitzendbureau "Clyde Marine Recruitment" in Londen dat vervangend personeel voor de schepen aanlevert.
In Rotterdam zijn 26 maart 2022 solidariteitsacties gevoed. Bij het schip van P&O de "Port of Rotterdam" dat heen en weer naar Hull vaart, hebben havenwerkers geweigerd vracht te laden.

(*) Globalinfo.nl lust geen adverteerders, ontvangt geen subsidies en is dus dol op donateurs.