Terugkijken op de Hoogovensstaking van 1973 - 17 maart 2023, 14.00 uur (1)

Doorbraak arbeidsverhoudingen vijftig jaar geleden - toen en nu!

Huis van Geschiedenis Midden-Kennermerland (2)

Op vrijdag 17 maart wordt in het Huis van Geschiedenis/Museum Kennemerland teruggekeken op de historische staking van 1973 bij Hoogovens - het huidige Tata Steel. Betrokkenen van destijds spreken met de kennis van nu over de betekenis van het arbeidsconflict. Er is ruim gelegenheid herinneringen op de halen.

In een panel van stakers en functionarissen van Hoogovens komen aan bod. De stakers Piet Wijker en Jan Berghuis schetsen een beeld van de gebeurtenissen in 1973. Piet Joustra en Kees Blokland, die later directeur werden bij de hoogovens, geven hun kijk op die periode. En Cinta Groos, voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad van Tata Steel, spreekt over de betekenis voor het heden. Troubadours/zangers Jos en Lex Molenaar geven een muzikale kijk op de Hoogoventijd.

Foto stakers on Hoogovens
Staking bij Hoogovens 21 februari 1973. Foto Bert Verhoeff / Anefo, Nationaal Archief

Roerige periode

De staking van 1973 was een fundamentele doorbraak in de arbeidsverhoudingen in ons land. Hoogovens fungeerde als een speerpunt in het nationaal actieplan van de gezamenlijke vakbonden NVV, NKV en CNV. Een moeizaam tot stand gekomen Centraal Akkoord van bonden en werkgevers uit 1972 moest worden uitgewerkt. Loonsverhoging door centen in plaats van procenten en een compensatie voor de gestegen kosten van levensonderhoud waren de eisen van de bonden. Toen de directie van Hoogovens niet bereid bleek over dit pakket te onderhandelen, volgde half februari een staking, die de productie stil legde.

Aan de staking gingen drukbezochte, gezamenlijke vergaderingen van de bonden vooraf. Er was een brede actiebereidheid, maar het gaf ook spanning op de werkvloer en in de huiselijke kring. De directie oefende druk uit op medewerkers en spande een kort geding aan om de staking te breken. Een massale demonstratie bij de rechtbank in Haarlem volgde. De rechter verbood de staking, een uitspraak die opnieuw grote spanning opriep. Langslepende bemiddelingen en onderhandelingen volgden. Het was een roerige periode,die nog lang zijn sporen naliet.

(1) De bijeenkomst op 17 maart begint om 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur in het Huis van Geschiedenis Westerhoutplein/Noorderwijkweg 2a, Beverwijk. Toegang vrij, maar reserveren via deze link wordt aanbevolen.

(2) Eerder, 23 februari 2023, verschenen op hgmk.nl - hoogovensstakking